dinsdag 27 december 2022

Over herplanten, biodiversiteit, gesteentemeel, lavendel en opnieuw beginnen

Afgelopen week was ik voor het laatst in de Maatwerk Moestuin. Ik heb daar wel even een momentje bij stil gestaan, moet ik zeggen. Dit was de plek waar ik ontdekte dat ik groenteteelt wel heel erg leuk vind.

Helaas hoorden we afgelopen zomer dat we op die plek moesten stoppen. We wisten dat we er tijdelijk zaten, maar het bericht kwam wel zo'n twee jaar eerder dan verwacht. En ook ineens. We konden nog van het terrein gebruik maken tot 31 december 2022. 

De tuin daar is wel zo'n beetje opgeruimd. De kas en schuurtjes zijn afgebroken. De groenten zijn allemaal van het land gehaald. En afgelopen week ging ik er naar toe om nog wat planten te redden. Er stonden mooie lavendelstruiken, wat rozemarijn, rabarber, salie en een aantal vlinderstruiken. En ook nog wat bessenstruiken. Om te voorkomen dat ze straks met een bulldozer verloren gaan, heb ik ze uitgegraven. Op de foto zie je me bezig met het herplanten bij De Groentemeester. Ik hoop dat de struikjes het willen gaan doen. Ik heb er in ieder geval mijn best voor gedaan.

En zo zie je maar: ieder einde is een nieuw begin.

'If one dream should fall
and break into a thousand pieces
never be afraid to pick up one of the pieces
and begin again
Each piece can be a new dream to reach for and believe in.'

--

De leestips

Ingewikkelde onderhandelingen lijken me dit. Des te meer waardering voor de mensen die hier voor gaan staan. Iedereen weet dat de uitstoot naar beneden moet. Maar tegelijk willen we onze rijkdom en welvaart ook niet inleveren. Kan dat?

Ik heb al meerdere jaren een challenge van 10.000 stappen per dag gedaan. Succesvol. Die grens is arbitrair, maar het gaat erom dat het getal hoog genoeg is zodat je de stappen niet binnenshuis kunt lopen, volgens mij. Iedere dag minimaal een half uur naar buiten, en dan bij voorkeur in de natuur is zó goed voor je gemoed. Dus de claim die in dit artikel gemaakt wordt vind ik zeer aannemelijk.  

Het begin is er. Nu het vervolg nog. Want daar gaat het uiteindelijk om. Leiden deze afspraken straks ook daadwerkelijk tot minder biodiversiteitsverlies?

Interessante kijk op bemesting. Met behulp van gesteentemeel.

Stukje onderwijs, voor wie dat interessant vindt, over de wetenschap van geologie. Leven we nu wel of niet in het antropoceen?

Deze week heb ik  dus 16 lavendelstruiken verhuisd naar De Groentemeester. Daarmee zijn ze gered van een zekere dood omdat de tuin waar ze in stonden binnenkort geruimd wordt. En nu lees ik hier dat lavendel voor echt veel dingen goed is. Als bloem, als luchtverfrisser, als wondgeneesmiddel, als smaakmaker en nog veel meer. Blij dus dat ik die struiken heb gered.

Ik vind het altijd een beetje vreemd om één moment in het jaar te hebben waarop goede voornemens van belang zouden zijn. Een goed voornemen kun je toch op ieder moment van het jaar maken. Dit artikel is gewoon een marketing poging om een abonnement op Inoreader te verkopen. Desalniettemin vind ik de suggesties die ze aandragen niet slecht. Ik ben vorig jaar over gegaan van een gratis abonnement naar een betaalde versie. En daar heb ik geen spijt van.

Goed zo.

Dit dus. Ook bij De Groentemeester kun je straks lokaal, vers en van het seizoen eten. 

Onderzoekers verwachten dat de populatie ijsberen in Canada het eerst uitsterft. Met het publiceren van zo’n zin, is de uitsterving al bijna een voldongen feit. Het staat er alsof er niets aan te doen is. Zo gaan die dingen nou eenmaal. Hoezo?! Zullen we niet eens werk gaan maken van het tegengaan van klimaatverandering. Anders staat er straks een zinnetje waarin staat: Onderzoekers verwachten dat de populatie mensen in de arme delen van de wereld het eerst uitsterven.

Dit is niet wat je wilt horen. Maar het is wel de realiteit.

--

De kijktip

Gezond oud worden. Dat willen veel mensen. Daar hoort ook bij dat je brein het een beetje wil blijven doen. Wat je eet, heeft invloed op hoe goed je brein het blijft doen. En o, verrassend: bewerkt voedsel heeft een negatieve invloed en groenten en fruit hebben een positieve invloed op de werking van je geheugen.
Wees je dus bewust wat je in je mond stopt.

zondag 18 december 2022

Over bomen, bolster, geld, klimaatdoelen, voedselproductie en steun

Deze bomen stonden in het Oeverbos in Vlaardingen. Maar daar moesten ze wijken voor een windmolenproject. Stichting Boombehoud Vlaardingen wilde zoveel mogelijk van deze bomen herplaatsen.

Ze krijgen nu hun plek op verschillende locaties in Maassluis en Monster. De bomen op de foto staan klaar voor het terrein van Voedselbos Weij. Dit voedselbos gaat naast De Groentemeester verschijnen. 

We hebben walnoten, berken, lindes, lijsterbessen, boswilgen en vele andere soorten op deze manier bezorgd gekregen. Binnenkort gaan we de bomen en struiken planten.

--

De leestips

Er worden gelukkig ook stappen in de goede richting gezet. Dit is hopelijk pas het begin. Niet alleen het tegengaan van de teloorgang van tropische bossen is nodig, maar het herstel van tropische bossen moet ook gaan gebeuren. Als dat mogelijk is.

Tja, het gaat dus niet om de daadwerkelijke productie van ruimte om te wonen. Het zou eigenlijk moeten gaan om het rechttrekken van de scheve verdeling van die woonruimte.
Lijkt wel een beetje op de verdeling van voedsel. We produceren in principe genoeg, maar het kan veel beter verdeeld worden.

Omdat ik in het onderwijs werkte, heb ik een deel van mijn pensioen opgebouwd bij ABP. In een nieuwsbrief lieten zij weten het beleggingsbeleid met betrekking tot de klimaatdoelen de komende tijd aan te scherpen. Dat zijn stappen in de goede richting. En die moeten we allemaal maken. Alleen met elkaar kunnen we klimaatverandering voorkomen. Fijn dus van mijn pensioenfonds dat ze hier zo duidelijk over zijn.

Hee, onverwacht ineens weer steun voor mijn oude stageplek! De Midden-Delfland vereniging schrijft het college van B&W aan om hun standpunt inzake het bestemmingsplan te herzien. Helaas te laat om Het Middenland te laten terugkomen. Maar misschien biedt het perspectief voor een nieuw initiatief!

Voor de liefhebber een postje over het voorkomen van pijn in je knie. Gericht oefenen zorgt voor meer sterkte in je gewrichten en je spieren. En daarmee word je gezonder oud. Denk ik.

"Een gezonde economie bestaat niet zonder een gezonde natuur." Fijn dat financiële instellingen zoals de ASN daar nu serieus mee aan de slag zijn en daarmee stappen in de goede richting zetten.

Mooie utopie. Voedsel produceren kan lokaler, diverser en kleinschaliger dan dat we het nu doen. En het zou goed zijn daar meer plekken voor te creëren. Ik denk echter niet dat we het van een besluit van de regering moeten hebben om zo'n verandering door te voeren. Het moeten de mensen zélf zijn die deze besluiten gaan nemen. Mens voor mens.

Mooi werk van Stichting Boombehoud Vlaardingen.

--

De kijktip

Waarschuwing: dit is gewoon reclame. Maar die maak ik graag. De Bolster is een zadenleverancier voor biologische zaden. Momenteel is het aandeel biologische landbouw in Nederland 4%. Terwijl de Europese doelstelling voor 2030 25% is. Dat betekent dat er veel ruimte voor groei is voor de biologische sector in Nederland. De Bolster gaat daar aan bijdragen. En je hebt nu dus de mogelijkheid om mede-eigenaar te worden van deze coöperatie. Waarom ook niet?

zondag 11 december 2022

Over kruiwagens, onderwijs, biodiversiteit, voeding en klimaatstem

Dit gereedschap zal nog veel gebruikt gaan worden bij De Groentemeester. Afgelopen week toog ik samen met mijn vader naar Berkel en Rodenrijs. Daar bood een meneer van een manage allerlei opgeknapte kruiwagens aan. En die gingen wij ophalen.

Bij mijn stage (zelfoogsttuin Bij Mei in Zoeterwoude) hebben we deze week ook genoeg gebruik gemaakt van kruiwagens. Daar zijn we bezig met het afdekken van de teeltbedden voor de winter. Deels staan ze in de groenbemester (voornamelijk winterrogge), maar we zijn nu de resterende bedden aan het afdekken met compost en mulch. Kruiwagen voor kruiwagen wordt dat materiaal op de bedden gestort.

Vrijdagmiddag evalueerden we het teeltplan van Bij Mei. We keken met de tuinders en stagiairs terug op het seizoen en vertelden elkaar wat we goed vonden gaan, en uiteraard ook wat het volgende seizoen aangepast zou kunnen worden. Zo waren we erg tevreden over de oogst van de uien en knoflook. En kon er best wat minder sla geplant worden.

En zoals altijd, hieronder de leestips van deze week.

--

De leestips

Het onderwijs kan inderdaad wel een update gebruiken. Hoe dat er uit zou moeten zien, is echter de grote uitdaging. Het is makkelijk om aan te schoppen tegen een systeem dat niet (helemaal) functioneert. Maar leren lezen, schrijven en rekenen is wel het minste dat belangrijk is voor iedereen. Tegelijk zie ik ook wat deze schrijfster constateert: school brengt voor heel veel leerlingen niet wat het zou moeten brengen. Ik denk dat dat te maken heeft met de academische insteek van school. Academisch leren wordt nog steeds te veel als ultiem doel gezien. Mijn inziens zou er veel meer ruimte moeten zijn voor talentontwikkeling, makerspaces, creativiteit en ideeënvorming. En ook veel meer praktische vaardigheden als voedsel telen, dieren verzorgen, koken, bouwen en klussen.

Heel veel duidelijker dan dit kan het niet gezegd worden. Als we de klimaat- en biodiversiteitsproblemen het hoofd willen bieden - en volgens mij kúnnen we niet anders - dan zullen we echt andere keuzes moeten gaan maken. En dat heeft alleen echt zin als dat collectief gebeurt en niet op individuele basis.

Veranderingen moeten overal plaatsvinden als we de aarde een beetje leefbaar willen houden. Goed dat studenten en onderzoekers daar ook aandacht voor vragen door van hun opleidingen te eisen dat ze duurzamer naar de toekomst gaan kijken. Want daar leiden ze immers voor op. Om die toekomst mogelijk te maken.

De biodiversiteit holt nog steeds achteruit. Dat vind ik niet vreemd. We vinden het veel te normaal om natuur naar de marge te drukken. Om wilde natuur te zien als iets waar je tegen strijdt. We moeten onszelf leren dat de natuur onze bondgenoot is. In alle samenhang.

Interessant model van plantgezondheid. Voor de Groentemeester heb ik bodemonderzoek laten doen. Daaruit blijkt dat sommige sporenelementen niet heel ruim aanwezig zijn. Voor plantgezondheid kan dat net iets uitmaken. Mij is aangeraden om dat met gesteentemeel op te lossen. Daar moet ik dus even goed naar gaan kijken.

--

De kijktip

Hij zegt hier wel wat rake dingen over de problemen rondom klimaat, discriminatie en kolonialisme. Ik zou me vanuit mijn white supremacy moeten storen aan zijn ‘verzet’. Maar het tegendeel is waar. Ik denk dat hij meer dan gelijk heeft. Ik ben niet trots op de manier waarop we onze welvaart hebben verworven. En ik ben zeker niet trots op de mate waarin de Westerse wereld de verantwoordelijk neemt voor de problemen rondom klimaat en de ongelijkheid in de wereld. Het is te weinig en te langzaam.

zondag 4 december 2022

Over Weij, consuminderen, voedselproductie, paarden en een eenvoudig leven

Zoals je op de foto hiernaast kunt zien, zijn de akkertjes inmiddels aangelegd. In de verte zie je het gebouwtje dat lunchlocatie moet worden. Dat gebouw wordt in het komende jaar verbouwd voor dat doel.

In de tussentijd kun je straks vanaf mei al wel een kopje koffie of thee komen doen. Want er zal een foodtruck komen te staan van waaruit dat kopje koffie of thee geserveerd kan worden.

Mocht je nog een tip hebben voor een foodtruck, dan houden we ons aanbevolen. Tom en Joyce van de Polderij zijn namelijk nog op zoek naar een mooi exemplaar.

Voor nieuwe lezers op dit blog een korte uitleg waar dit over gaat. In Maassluis gaat komend voorjaar op de voormalig natuurijsbaan aan de Vlaardingsedijk een nieuw initiatief ontstaan dat de naam Weij heeft gekregen. Hier verschijnt een lunchlocatie en streekproeverij, een zelfoogsttuin, een voedselbos en een natuurspeeltuin. Ik ben nu bezig met de voorbereidingen voor de zelfoogsttuin. Op www.degroentemeester.nl kun je je aanmelden voor de mailinglijst als je geïnteresseerd bent.
En Weij is te volgen via Facebook.

Maar je bent natuurlijk ook van harte welkom om dit blog te volgen. Je krijgt er dan iedere week ook leestips bij op het gebied van duurzaamheid, klimaat, voedsel en natuur.

--

De leestips

Op zulk soort ontwikkelingen zit toch niemand te wachten…

Het is goed om te beseffen dat er in de laatste alinea op een bepaalde manier gekeken wordt naar de werkelijkheid zoals hij is. De expert stelt dat in een democratie niet snel gekozen zal worden voor consuminderen omdat we daar slechter van worden. Zoiets kan alleen een econoom zeggen. Stel nou dat we er door consuminderen beter van worden? We krijgen een betere leefomgeving, meer verbondenheid, gezondere voedselproductie, minder behoefte aan gezondheidszorg en zo kan ik nog wel even doorgaan. De ‘prijs’ die we daarvoor betalen is dat we minder geld nodig hebben om ons leven te leiden. Het is die krimp die we moeten inzetten. Economen lijken die gedachte niet te willen snappen. Ik denk dat dat komt omdat ze dan zelf minder nodig worden.

Dapper. Wat als meer studenten deze stelling innemen? Zou er dan iets gaan veranderen? Of is het meer een soort van handelingsverlegenheid bij de universiteit?

En zo worden met waarschijnlijk goede bedoelingen toch een hoop mensen misleid. De echt duurzame supermarkten zijn eerder winkels als Odin en Ekoplaza. Maar die werden niet meegenomen in het onderzoek waarop AH zich baseert.

Interessante discussie. Ik zou zelf overigens niet in de wereld van hoogtechnologische landbouw willen wonen. Dus voor het landschap kies ik sowieso voor kleinschalig en ecologisch. Maar wat mij in dit artikel vooral opvalt, is dat er weer gesproken wordt over de uitdaging dat we de wereld moeten voeden. Alsof dat een probleem van kwantiteit is. Op veel andere plekken lees ik echter steeds dat we meer dan genoeg voedsel produceren, maar dat de eerlijke verdeling daarvan niet lukt. Daar heb je dus geen efficiënter systeem voor nodig, maar een eerlijker en moreler systeem. Waarom gaat de discussie daar niet over?

Het tijdstip waarop je voedsel nuttigt. Daar kan blijkbaar onderzoek naar gedaan worden. Belangrijke zin uit dit artikel: “And, I expect, meal and macronutrient timing will always be farther down the list of things to worry about than what we eat and how much.” Kortom: zorg eerst dat je gezond eet voordat je je druk gaat maken over de juiste timing. 
En toch is het interessant voor de gevorderde bewuste eter om eens te kijken of het tijdstip waarop je voedsel nuttigt verbetering kan brengen.

Als ik dit soort dingen lees, vind ik het moeilijk om vertrouwen in het politiek bestuur in Nederland en de wereld te houden. Keer op keer blijkt weer dat de overheid niet het algemeen belang behartigt, maar vooral lijkt te dansen naar de pijpen van lobbyisten. Leve de democratie. Zucht. (Overigens bedoel ik hier niet mee dat we dan maar anti-overheid moeten worden of erger nog: de democratie moeten afschaffen. Maar ik word wel moedeloos van de gang van zaken.)

Het paard als alternatief voor vervoer op fossiele brandstof. Waarom ook niet?

In de categorie ‘helpers in de moestuin’. Dit is een uitgebreide beschrijving van één van de vele gaasvliegen. Zij helpen je om plagen zoals bladluis en trips onder controle te houden. Hier staat dat eitjes gekocht kunnen worden, maar ik zou allereerst proberen om ze een ecosysteem te geven waarin ze het naar hun zin hebben. Dat betekent dat je geen pesticiden moet gebruiken en dat je zorgt voor schuilplaatsen en voedsel. Bloemenranden zijn daar geschikt voor. Hopelijk komen de gaasvliegen dan vanzelf.

Zulke rewildingsprojecten zouden wel eens belangrijker kunnen zijn dan dat we nu denken. In ieder geval juich ik het toe dat er mensen zijn die zich hiervoor inzetten. En dat het lukt.

Mooi initiatief dat wel wat meer bekendheid mag krijgen bij de gemiddelde consument in onze regio.

--

De kijktip

En dan zeggen sommige mensen tegen mij dat ze mij moedig vinden voor de stappen die ik zet. Maar ik woon gewoon in een rijtjeshuis, ga iedere week nog boodschappen doen bij de supermarkt en mijn vrouw heeft een reguliere fijnbetaalde baan die voor de nodige zekerheid zorgt. Dat is voor het gezin in deze video wel anders. Dat vind ik pas moedig. En inspirerend!
Eén ding is wel zeker: het eenvoudige leven is niet echt eenvoudig. Wat een alleskunner moet je dan eigenlijk zijn. Als ik later nog iets wil worden, is het dat wel: een alleskunner.

zondag 27 november 2022

Over grondwerkzaamheden, klimaattop, bosbodems, toekomstkijken en natuurfoto's

Weer nieuws over het perceel van zelfoogsttuin De Groentemeester. Afgelopen week zijn de grondwerkzaamheden begonnen. Op het terrein lag een heuvel die eigenlijk een beetje in de weg ligt voor het maken van teeltbedden. En dat gold ook voor het dijkje dat de voormalige ijsbaan omringde. 
Donderdag startte het graafwerk. De heuvel en een deel van het dijkje worden afgegraven en over het lager gelegen deel van het perceel verspreid. Wat over blijft is straks een mooi vlak landje waarop ik mijn teeltbedden kan aanleggen. En zo blijven we stappen zetten om de zelfoogsttuin te realiseren.

Voor het achterste deel van het terrein zijn er ook plannen. Daar moet een voedselbos gaan verschijnen. En ook daarvoor zijn de eerste voorbereidingen gestart. We zaten met het bestuur van Voedselbos Vlaardingen om tafel om te kijken hoe we kunnen gaan samenwerken.

En vrijdagavond presenteerden we de plannen aan het publiek dat afgekomen was op de filmavond die bij de Polderij georganiseerd werd. Daar was een mooie opkomst.

Kortom weer een goede week om op terug te kijken.

--

De leestips

“Laten we niet vergeten dat Nederland nog altijd een van de grote aanjagers is van wereldwijde ontbossing, onder meer door de import van veevoer en de groeiende internationale CO2-voetafdruk, verbonden aan de Nederlandse economie.”
Als ik zo’n zin lees, dan schaam ik me gewoon om Nederlander te zijn. Ik dacht altijd dat we een volkje van wereldverbeteraars waren. Maar we helpen haar gewoon om zeep.

Bizar eigenlijk. In dit geval helpt het dus niet als je het labeltje autisme opgeplakt krijgt.

Mooi overzichtje rondom delegeren. Straks voor mij ook van toepassing als ik samen met vrijwilligers aan de slag ga op de tuin.

Mooie voorbeelden van het leed dat we onszelf aan doen. En waarom we dat zo doen? Joost mag het weten.

Weer een argument om te stoppen met het massaal afsteken van vuurwerk. Het is een gewoonte die wat mij betreft vooral benadrukt hoe destructief mensen voor hun omgeving kunnen zijn. Iets meer nederigheid ten opzichte van de natuur mag best.

Dit gaat dus over de monding waar Maassluis ook deel van is. Er zou een getijdepark komen hier in de buurt, maar laatst hoorde ik weer dat het afgeblazen zou zijn. Als lokale inwoner weet ik eigenlijk helemaal niets van die plannen. Wat het betekent en wat de kansen van een getijdepark zijn. Wat wel als een paal boven water staat, is dat een getijdepark er niet vanzelf komt.

Hier en daar een wat technisch artikel over hoe dat in de bodem werkt. Ons Bos ligt in de provincie Gelderland, maar op het getoonde kaartje in het artikel kan ik het moeilijk positioneren. Ik denk dat we op de arme zandgronden zitten. Misschien toch wel interessant om eens met Ph-strips een klein onderzoekje te doen. En daarbij zouden die handreikingen die Bosgroepen aan het schrijven is handig zijn.

De mensheid zou zich moeten verenigen om onze planeet leefbaar te houden. Maar de Covidcrisis liet al zien dat we helemaal niet kunnen omgaan met de uitgestelde gevolgen van onze acties in het heden. Bij klimaatverandering is de termijn waarop de gevolgen zichtbaar worden veel groter dan de twee á drie weken die we bij Covid zagen. Er zijn geen leiders opgestaan die dat in goede banen weten te leiden. En dat zie je nu bij de klimaattops ook terug. De urgentie en de noodzaak om nu te handelen (en te veranderen) wordt veel te laag ingeschat.

Kijk, dat is nou eens een goede zaak. En erg handig als je natuurfoto’s zoekt.

Ik heb het gevoel dat de betrokkenheid van mensen bij de natuur toeneemt. Maar dat kan ook mijn bubbel zijn. Hier hebben ze daar objectieve informatie over verzameld. En daaruit blijkt dat natuur door de meeste mensen erg belangrijk wordt gevonden.

Goed nieuws. Voedselbosbouw wordt steeds serieuzer genomen. Ik zie het ook als ‘een’ oplossing voor de uitdagingen rondom voedselproductie. Mooi dus dat het nu ook een vak op school wordt.

-- 

De kijktip

Longpath. Kijken naar wat ons handelen van nu teweeg brengt in de toekomst. Deze spreker stelt dat als genoeg mensen zich hier steeds bewuster van worden, én er beter in worden om de lange termijn boven de korte termijn te laten gelden, we vanzelf in een betere wereld terecht komen.


zondag 20 november 2022

Over afsluiten, boeken, voedselbosonderzoek, bladeren, boomriffen, vogels en vlinders

Vandaag ga ik bij hoge uitzondering op zondag naar mijn stage. We hebben namelijk een etentje voor alle vrijwilligers en medewerkers van de bloemen- en groentetuin. Het seizoen is nog niet helemaal klaar, maar een afsluitend etentje kan alvast prima.
Er resten nu nog twee weken. En dan zijn de meeste groenten wel uit de tuin geoogst. Een hele prestatie om zo lang nog verse groente van het land te kunnen halen. Ik hoop dat ik dat volgend jaar net zo goed voor elkaar krijg.

Afgelopen vrijdag oogstten we uit de groentetuin wat we vandaag gaan eten. Hiernaast op de foto de oogst. We gaan dus gerechten krijgen waarin in ieder geval pastinaak, biet, boerenkool, knolselderij, veldsla, winterpostelein, kropsla en verschillende kruiden verwerkt zijn.

Ik ben benieuwd.


--

De leestips 

Wat een uitstekende uitleg waarom compenseren van gekapt bos geen goed idee is. Als je denkt dat het wel prima mogelijk is om een bestaand netwerk van oude bomen te vervangen door een groepje losse jonge bomen in rijtjes, dan moet je dit zeker even lezen. Factor tijd, daar gaat het dus om.

Nou, ik heb ook nog wel wat ongelezen boeken in de kast staan. Volgens dit artikel hoef ik me daar niet schuldig over te voelen. Het stuwt me vooruit, omdat ik daardoor zou beseffen dat ik zoveel nog niet weet. Ja, dat is ook een perspectief op ogenschijnlijk zinloze aankopen.

Zoals al eerder gezegd: we weten zoveel nog niet. En af en toe duikt er dan weer een stukje kennis op. Uit een grot dit keer.

Robuustere natuur. Dat is natuur die minder stikstofgevoelig is. Het lijkt best een goed idee om daarvan meer te hebben dan natuurgebieden die niet zo goed tegen stikstof kunnen. Dus weer een oplossingsrichting erbij zou ik zeggen.

If you can’t beat them, eat them.

Onderzoek naar voedselbossen. 

Heb je ook al herfstbladeren voor in je tuin verzameld?

Om te onthouden als ik ooit eens een perenboomgaard ga ruimen. De bestemming van die perenbomen kan dan dus heel goed de zeebodem zijn.

Afgelopen zaterdag hebben we bij de Polderij een plantdagje gehouden met de tuinvrijwilligers. Van de genoemde soorten in dit artikel hebben we er 9 geplant. En nog eens 5 waren al aanwezig. Dat wordt een waar paradijs voor de vogels en andere kleine dieren.

Prachtige series foto’s waarin de ontwikkeling en groei van dieren gevolgd wordt. Onderaan het artikel een link naar de website van de fotografe die ook zeer de moeite waard van het bekijken is.

--

De kijktip

Over natuur in de stad. Deze eerste aflevering laat zien hoe scholeksters zich hebben weten aan te passen aan leven in de stad. Leuk om te zien, ook omdat het voor mij zó dichtbij is. De beelden zijn allemaal opgenomen in Rotterdam. Natuur is overal.
(Het lukt helaas niet om de aflevering hier te embedden, dus je zult het even met de link naar de website van de maker moeten doen.)



zondag 13 november 2022

Over inmeten, klimaatambities, meer groen, stadsgedicht, gezonde voeding, wolf en wormen

Weer goed nieuws! Afgelopen donderdag kreeg ik laat in de middag bericht dat we het toekomstige terrein van De Groentemeester alvast op mogen. Ik ben die vrijdag meteen met paaltjes en meetlint aan de slag gegaan om het één en ander te gaan inmeten. 

Ik ga werken met vakken van 10 bij 12 meter. En na het meetwerk van vrijdag weet ik nu dus dat er in ieder geval 20 van die vakken op het perceel passen. Daarmee hou ik nog wel wat hoekjes over, maar daar heb ik nog wel andere plannen mee. Voorlopig gaan we dus rekenen met 20 vakken. En dat zijn dus 200 teeltbedden van 10 meter.

Vrijdagmiddag is er meteen iemand komen kijken voor het grondwerk dat nu zo snel mogelijk mag gaan plaatsvinden. Dus binnenkort hoop ik dat ik kan melden dat we het terrein vlak hebben gemaakt, en dat de teeltvakken aangelegd zijn.

Stapje voor stapje wordt het steeds concreter.

Overigens, als je op de hoogte gehouden wil worden van de vorderingen of je hebt interesse om straks oogstgenoot te worden, dan kun je je aanmelden voor de mailings van De Groentemeester.

--

De leestips

Daarom dus. Het is simpelweg goedkoper.

In het onderwijs zijn er ook flinke personeelstekorten. Zou het voor onderwijsorganisaties ook werken om nieuwe medewerkers te lokken met klimaatambities? En zijn er schoolbesturen die hier al mee aan het experimenteren zijn? Om het concreter te maken: zou dit een gespreksonderwerp zijn binnen de gelederen van mijn voormalig werkgever SCOH? En zou het als kans gezien worden? Ik heb geen idee.

In de categorie opmerkelijk nieuws.

Dit is ook een oplossingsrichting.

Nou, aan de slag met vergroenen zou ik zeggen.

Hee, dat gaat over het voedselbos dat in Maassluis gaat verschijnen! Naast De Groentemeester dus, waar we ook gezond voedsel gaan produceren.

Twee vliegen in één klap. De energierekening omlaag en de lerarensalarissen omhoog. 

Ik zeg het nog maar eens: ruim je blaadjes in de tuin niet op. Dat is goed voor het planten- en dierenleven ter plaatse. En in dit artikel staat dat het ook nog eens goed is voor de CO2-opslag. Ik doe dit al jaren. Sterker nog: ik ben zo’n gek die in de herfst blaadjes in de straat gaat verzamelen om ze in mijn tuin te gooien. En ik vraag aan buren of ik hun snoeiafval mag hebben. Mijn tuin profiteert daarvan.

Niet iets waar ik dagelijks bij stil sta. Maar zelfs bij het typen van deze paar zinnen verhoog ik dus mijn CO2-afdruk, want dit wordt ergens in the cloud opgeslagen. Máár als deze zinnen ervoor zorgen dat mijn lezers digitaal gaan ontspullen, dan verkleint het onze gezamenlijke afdruk. Ontspul je mee?

Hier worden wat mij betreft verstandige dingen gezegd. Ten eerste zijn dieren deel van de kringloop. Dieren leveren mest waarop planten kunnen groeien en die de bodemvruchtbaarheid bevordert. En dieren verwerken reststromen die voor ons niet eetbaar zijn. Door het dier vervolgens op te eten, worden die reststromen voor ons dus weer eetbaar. Ten tweede sta ik ook achter het idee om zoveel mogelijk onbewerkte voeding te eten (en dat is met de vega-opties niet altijd het geval). Gezonde voeding komt uit gezonde ecosystemen met gezonde kringlopen.

Het was wachten op een situatie als deze. Hebben we hier nu te maken met een wolf die niet goed functioneert of een overheid die niet goed functioneert?

Zo kan het ‘dilemma wolf’ ook bekeken worden. De wolf is niet de indringer, maar de mensen moeten afstand bewaren. Misschien deel van de oplossing. Ik vind het geen gek idee, maar het zal er niet voor zorgen dat er helemaal geen wolven meer verjaagd hoeven te worden uit ‘mensengebied’.

Rijkstrooiselsoorten blijven dus belangrijk om aanwezig te hebben in bossen. In ‘Ons Bos’ (het bos dat ik kocht samen met mijn broer) staat vrij veel lijsterbes die deze functie kan vervullen. En Amerikaanse vogelkers die dat ook kan. Maar dat is dan weer een invasieve exoot waar bosbeheerders problemen mee hebben. Wij proberen hem niet te laten woekeren, maar zijn dus wel blij met de bodemverbeterende eigenschappen van deze exoot.

--

De kijktip

Afgelopen woensdag hadden we eens een keer geen les in Dronten, maar in Amsterdam. We kwamen bijeen op de Fruittuin van West. Eén van de lessen die we kregen had als onderwerp composteren met wormen. Leuke materie, juist omdat composteren met wormen op iedere plek kan. Ook als je tweehoog op een flat in de stad woont. Een wormenbak kan gewoon in huis staan, zonder dat het gaat stinken of andere overlast veroorzaakt. Als je ze de wormen de juiste dingen voert, natuurlijk. Onderstaand filmpje is daarbij behulpzaam.

zondag 6 november 2022

Over tweewieltrekker, naambord, agroreuzen, natuurlijke oplossingen en misinformatie

Best veel te vertellen deze week. In de voorbereidingen voor De Groentemeester zijn weer wat stapjes gezet. Zo heb ik afgelopen week mijn tweewieltrekker besteld die ik vanaf het voorjaar wil gaan gebruiken om de teeltbedden klaar te maken. Vooralsnog heb ik ervoor gekozen om alleen een freesbak erbij aan te schaffen. Ander gereedschap kan altijd later nog. Als leveranciers heb ik gekozen voor het bedrijf ELM uit Bleiswijk.

Verder werd ik deze week gevraagd om even bij de houtshop van Maatwerk Autisme langs te komen. Want ze hadden nog wat voor me. Het bleek een mooie verrassing te zijn, als bedankje voor de afgelopen 4 jaar bemoeienis met de Maatwerk Moestuin. Ik mocht daar moestuincoördinator zijn. En ik kan wel zeggen dat ik daar eigenlijk heb ontdekt dat ik in de groenteteelt verder wilde. Hoe mooi symbolisch was het dan ook dat ik van Maatwerk een bord voor De Groentemeester in ontvangst mocht nemen! Daar ben ik heel blij mee.

Het krijgt allemaal steeds meer vorm. Morgen gaan we monsters nemen voor het bodemonderzoek. Ik wil graag een soort nulmeting hebben van de bodem waarop ik ga telen. Want het is uiteindelijk wel de bedoeling dat ik die bodem verbeter gedurende de jaren dat ik er groenten (en mogelijk ook bloemen) op laat groeien. Er komt iemand van Eurofins langs om het perceel te bemonsteren. Ik ben benieuwd.

--

De leestips

Nog een keer aandacht voor de voedselbaronnen. Het is een ongezond systeem waarin veel voedsel nu geproduceerd wordt. Kleinschalige initiatieven die zelf hun afzet regelen zijn nodig. En steeds meer mensen beseffen dat gelukkig.
Overigens is de dominante positie van een paar bedrijven op een bepaalde markt echt niet alleen een probleem in de agrarische sector. Denk eens aan technologie bedrijven, supermarktketens, onderwijsleveranciers en telecommunicatie. Om maar een paar voorbeelden te noemen.

Over de groei van de economie is al veel gezegd. Hier een bijdrage op Linkedin die de rol van de beschikbaarheid en het gebruik van natuurlijke hulpbronnen belicht. Zonder die hulpbronnen zijn we nergens. En de hoop dat we ons uit de klimaatcrisis kunnen innoveren wordt ook steeds meer ter discussie gesteld, merk ik.

Hoe er in supermarktland toch ook het één en ander ten goede lijkt te veranderen. Uiteindelijk tellen alle inspanningen  van allerlei partijen bij elkaar op. En we moeten ons blijven realiseren dat we allemaal in hetzelfde team zitten als we de aarde leefbaar willen houden.

Interessante invalshoek van Jos Willemsen. Hij pleit voor het herstellen van landschappen. Daar vindt de fotosynthese plaats en wordt voedsel (dus energie) gemaakt. En als die energie de kans krijgt zich op te hopen, blijft de biodiversiteit zich ook ontwikkelen. Zijn pleidooi: verleg de aandacht van CO2-reductie naar CO2-opslag in natuurlijke systemen. Plant nog een boom bijvoorbeeld. Of een bosje.

Voortschrijdend inzicht. Mijn huis is al geïsoleerd. Als ik dat nu opnieuw moest doen, zou ik meer biobased materialen gebruiken. Maar dat stond toen nog niet op mijn vizier. Desalniettemin ben ik blij dat wij de meeste maatregelen al getroffen hebben.

Dit soort ontdekkingen doet mij altijd beseffen dat we zo verschrikkelijk veel nog niet weten. En ik hoop ook dat we niet alles gaan weten. De verwondering die dit teweeg brengt is toch ook mooi.

Meer natuurlijke oplossingen om het klimaatprobleem te helpen bestrijden. Dat lijkt mij ook een verstandig idee. Waarom blijven we denken dat we ons eruit kunnen innoveren met behulp van technologie?

Paludicultuur dus. In Voedselbos Vlaardingen oogsten we zo nu en dan ook lisdodde. De plant is eetbaar met best een goede smaak. Maar tegelijk ook heel vezelig, en daardoor uiteindelijk niet prettig om te eten. Je kunt lisdodde dus ook voor andere doeleinden oogsten. 

Een soort vaccineren tegen desinformatie. Ik weet niet of deze gehanteerde beeldspraak echt effectief is. Ik heb het idee dat veel mensen die makkelijk vatbaar zijn voor fake-news en complottheorieën inmiddels ook een weerstand hebben tegen vaccinatie. Dan is het niet handig om dit onderwerp juist met die beeldspraak uit te leggen, lijkt me.

--

De kijktip

In dit filmpje wordt duidelijk uitgelegd dat bossen aan de kust een belangrijke schakel zijn om de bossen landinwaarts van genoeg water te voorzien. Een boom die we in Nederland planten is daarmee deel van een groter watersysteem dat zich tot ver in Europa uitstrekt. Het is de manier een droogte te bestrijden: plant genoeg bomen.

zondag 30 oktober 2022

Over voedselproductie, exoten, waterstofpanelen, klimaatverandering en overvloed

Op mijn stage hielden we halve herfstvakantie en dat betekende dat ik dinsdag wel gewoon van de partij was, maar vrijdag een dagje oversloeg. En omdat er deze week ook geen les op school was, had ik ineens wat meer tijd. En die tijd heb ik deels benut door bezoek te brengen aan plekken waar kleinschalig en/of biologisch geproduceerd wordt.

Dinsdagmiddag gingen we als een soort stage-uitje naar NoordWIJde. Daar heetten Marlijn en Erwin ons welkom. Marlijn is oud-stagiair van zelfoogsttuin Bij Mei waar ik nu dus stage loop. We hielpen wat en kregen nog wat planten mee. Mooi plekje. Als je in de buurt woont, zeker de moeite waard om eens te gaan kijken.

Op donderdagochtend bezocht ik samen met Tom en Joyce van de Polderij hun groenteleverancier. Zij doen sinds kort zaken met boerderij Landzicht in Strijen. Het is een biologisch groenteteeltbedrijf dat ook groentenabonnementen aanbiedt. Zij boeren op 40 hectare en vormen samen met een aantal andere boeren ook een coöperatie. We kregen een uitgebreide rondleiding over de akkers, in de kruidentuin en door de schuren. Dat was dus ook weer een leerzaam ochtendje. Het is mij persoonlijk iets te groot, maar het is wel goed dat zij kunnen laten zien dat biologisch ook gewoon genoeg oplevert. Zij boeren al ruim 30 jaar met zorg voor natuur en biodiversiteit.

Maar nu heb ik nog niets gezegd over de foto van deze week. Die maakte ik gisteren bij Buiten Leeft. Dit is voorlopig de laatste foto die ik daar maakte, want de klus bij Buiten Leeft zit er op. Gisteren hadden de oogstaandeelhouders hun laatste oogstdag. En daarmee houdt mijn gastheerschap daar op. Volgend jaar keer ik daar niet terug. Niet omdat ik het niet naar mijn zin had, maar uiteraard omdat ik al mijn tijd en energie in mijn eigen zelfoogsttuin, De Groentemeester wil stoppen.

--

De leestips

Voor wie nog een nuttig dagje in de buitenlucht zoekt.

Duidelijk pleidooi. Over de vleesdiscussie heb ik wel een enigszins afwijkende mening. Ik denk dat je vooral moet kijken naar hoe het vlees geproduceerd wordt. Simpelweg een stukje vlees vervangen door een stukje vegetarisch vlees lijkt me niet de oplossing. Niet voor je eigen gezondheid, maar ook niet voor die van de wereld. Als je vlees wil minderen, is dat wat je moet doen: gewoon weglaten.

Er is een negatieflijst opgesteld voor het gebruik van invasieve exoten in voedselbossen. Als je met voedselbossen aan de slag wil, is het wel handig om hier kennis van te nemen.

Werk je bij één van de financiële instellingen in dit rijtje? Zoja, gaat het er op het werk wel eens over wat jij en je collega’s kunnen doen om klimaatverandering tegen te gaan? Ja toch?

Die titel is een beetje oordelend. Alsof de consument wat te verwijten valt. In mijn ogen zouden veel meer mensen zich nog veel bewuster van hun koopgedrag moeten zijn. En daar dan ook wat aan doen. We hebben maar één planeet.

Weer zo’n hoopvolle ontwikkeling. Je moet wel een behoorlijk dak hebben, dat wel. Want je hebt 20 panelen nodig om in je energiebehoefte te kunnen voorzien. Gemiddeld genomen per huishouden dan, he.

Wat als het slechtste scenario van onze klimaattoekomst werkelijkheid wordt? Daarover nadenken stemt treurig. We kunnen dus beter nadenken over hoe we voorkomen dat dat gebeurt. Welke levensstijl en welke samenleving is daarvoor nodig?

Hier staat een foute kop boven. Het gaat niet om het redden van het klimaat. Het gaat om het redden van onszelf en onze kinderen. Wereldwijd zou het topprioriteit moeten hebben om werk te maken van het tegengaan van klimaatverandering. We zitten allemaal in hetzelfde team.

Het Fonds Schiedam Vlaardingen e.o. is ook actief in Maassluis. Nu maar hopen dat veel sportverenigingen de weg naar deze subsidie weten te vinden.

Goed dat dit gebeurt. Maar wat ik niet zo goed snap is waarom al het nieuwe bos aangeplant moet worden. Kan nieuw bos niet ontstaan als je stopt met maaien? Dan zou het een stuk minder geld kosten, lijkt me.

En dit is dus ook een reden om bij te dragen aan kleinschalige landbouw. Iemand al lid van een csa in de buurt?

--

De kijktip

Mooi voorbeeld van iemand die in termen van overvloed denkt. Water is leven. En dat hoopt zich vanzelf op. Het laat zien dat als je slim ontwerpt, er ‘vanzelf’ overvloed ontstaat. Dat is wel wat anders dan de gedachte van schaarste die in onze westerse wereld (vaak als marketingstrategie) veel te veel aangewakkerd wordt.

zondag 23 oktober 2022

Over zoete aardappel, potentieel, bos, groen, toekomst en verduurzaming

Weten jullie nog dat ik een kweek experiment voor zoete aardappel aanging? 

Ik maakte zelf stekjes uit een zoete aardappel uit onze keukenvoorraad. En die stekjes kweekte ik op tot planten. Uiteindelijk een stuk of zes. En die zetten we in de grond in een leeg bedje bij de Maatwerk Moestuin.
Afgelopen week vond ik het tijd om eens te kijken wat dat nou opgeleverd heeft. Op de foto hiernaast zie je de oogst van twee van die planten. Eerlijk gezegd heeft het mijn verwachting nogal overtroffen. Er kwamen joekels van zoete aardappels uit.

Overigens was dit ook meteen één van de laatste oogsten uit de Maatwerk Moestuin. Gedurende dit seizoen hebben we daar te horen gekregen dat dit het laatste seizoen was. We zijn de tuin nu langzamerhand aan het opruimen. Alle gewassen kunnen afgeoogst worden, en het schuurtje, het winkeltje en de kas zullen ook van het terrein af moeten. De laatste werkdag met de mediënten (combinatie van het woord medewerker en cliënt) is afgelopen donderdag geweest.

Hoewel ik het erg jammer vind dat die moestuin stopt, komt het me in het kader van mijn nieuwe plannen met De Groentemeester ook wel goed uit dat de Maatwerk Moestuin ophoudt. Ik zou anders niet weten hoe ik mijn tijd moest verdelen over die twee initiatieven. Nu komt er ruimte en tijd om me volledig te storten op mijn eigen tuinderij. Die wordt deel van Weij. Maar daarover later meer.

--

De leestips

Iedere keer als ik iets lees over het verbeteren van bos, dan wordt er gesproken over het aanplanten of stimuleren van rijkstrooiselsoorten. Lijsterbes, linde, hazelaar en haagbeuk zijn daar onder andere voorbeelden van.

Toen we vorige week in ons bos waren, hebben we nog even gespeurd naar de vliegenzwam die we het jaar daarvoor gezien hadden. Maar helaas we hebben hem niet kunnen vinden deze keer. 


En nu maar hopen dat er geluisterd wordt naar dit advies.

Heb ik mensen in mijn netwerk die dit interessant vinden? Een MOOC over citizen science.

Ja, er zijn dus manieren om landbouw en natuur hand in hand te laten gaan. Nu nog genoeg boeren die dit ook daadwerkelijk gaan doen.

Dit is toch ook weer hoopvol. Al kan ik me bij sommige bedrijventerreinen nog echt niet voorstellen hoe ze die vergroening voor zich zien. Maar daar is deze impuls dan misschien juist goed voor.

Kortom de natuur is goed voor je. Nu moeten we nog leren hoe we daar in het dagelijks leven (vooral in steden) gebruik van maken.

De vraag die bij mij blijft hangen na het lezen van dit artikel is: hoe bereid je je voor op de toekomst die hier geschetst wordt? 
Uiteindelijk komt het neer op vaardigheden, denk ik. Kun jij zelf je eten verbouwen, composteren, een huis bouwen, zorgen voor schoon (genoeg) drinkwater?

--

De kijktip
Dit vind ik een lastige. Een jongen die duidelijk uit een sociaal milieu komt waar ik me niet prettig bij zou voelen. Ik zou in het dagelijks leven met een grote boog om hem heen lopen. Maar tegelijk heeft hij hier ook wel weer iets zinnigs te zeggen. Zijn verhaal gaat over het waarmaken van je potentieel.
Zijn stappenplan: 
1. Blijf positief
2. Weet wat je wil
3. Heb discipline
4. Loos negatieve mensen
Ik ben benieuwd of het hem uiteindelijk brengt waar hij wil zijn. Vast wel.

maandag 17 oktober 2022

Over bos, paddenstoelen, biodiversiteit, landbouw en filantropie

Gisteren was ik met mijn broer in het bos. In ons bos welteverstaan. Eind 2020 hebben we een stuk bos op de Veluwe gekocht, bij Oldebroek in de buurt. En sindsdien gaan we er ieder jaargetijde even een kijkje nemen. Deze keer was het herfstbezoekje. En dat was in het bos goed te merken, want de paddenstoelen stonden overal.

Het bos is er niet slecht aan toe, maar er is wel ruimte voor verbetering, denk ik. Er zitten wat kale plekken in het bos en de onderbegroeiing bestaat voor een groot deel uit amerikaanse vogelkers. Die wordt beschouwd als invasieve exoot en echte bosbeheerders zijn er druk mee om die soort uit de Nederlandse bossen te krijgen. Ik las ergens dat deze boomsoort er dan wel weer voor zorgt dat de strooisellaag in je bos verbetert. Dus wij hebben besloten om hem hier en daar gewoon toe te staan. Zolang hij inheemse soorten als lijsterbes en hulst maar niet verdringt. Uiteindelijk wil ik proberen het bos steeds biodiverser te maken. We hebben daarom onder andere een takkenrilletje aangelegd en we laten dood hout zoveel mogelijk in ons bos.

Tijdens het bezoekje gisteren hebben we daarom ook nog wat nieuwe aanplant gedaan. Ik wilde graag wat meer tamme kastanjes in het bos hebben. Bij de La Place die in de buurt van het bos is, staat op de hoek van de parkeerplaats een aantal tamme kastanjes. Het geluk wilde dat die net overvloedig hun kastanjes hadden laten vallen. Daar hebben we er dus een heel aantal van geraapt om in ons bos te zaaien. En we hebben van onder die bomen ook twee kleine zaailingen meegenomen. Ik hoop dat de groenbeheerder van de La Place dat niet erg vindt. Die staan nu op een leuk plekje in ons bos.

Kortom, we hebben ons wel vermaakt gisteren.

--

De leestips

Zo kan het ook.

Vanuit natuurbeschermingsperspectief gaat dit de goede kant op. In Nederland is de wolf weer terug. Maar wat doen we als onverhoopt een mens aangevallen wordt door de wolf? Is dat uit te sluiten? Of moeten we daar ook mee leren leven op den duur? Heeft iemand een antwoord op die vraag?

Vraag: welke vrijheid zou jij wel willen opgeven als je daarmee een groter goed kunt bereiken?

Kleurkeur. Ik weet eigenlijk niet hoe dat bij het maai- en bermbeheer in Maassluis zit. Er zijn wel steeds meer plekken in Maassluis waar ecologisch gewerkt wordt. Maar of kleurkeur daar ook een rol in speelt, weet ik eigenlijk niet.

Betere monitoring kan waarschijnlijk geen kwaad. Maar de wollige formuleringen maken mij wel een beetje sceptisch. Het klinkt allemaal een beetje hoogdravend. Wat gaan ze nou precies meten?

Wereldwijd gaat het verlies aan soorten in een schrikbarend tempo door. We weten dat natuur zich ook goed kan herstellen, maar dan moeten we dat wel mogelijk maken. Hier wordt gezegd dat dat kan door ondermeer op een duurzame manier voedsel te produceren. Goed idee, dat zouden meer mensen moeten doen.

Steeds meer mensen willen in de buurt meedoen met zulke initiatieven. Dat ervaar ik nu zelf ook bij het starten van een zelfoogsttuin. Er is zoveel support. Fijn.

--

De kijktip

Geefcirkels. Interessant idee dat best wel eens zou kunnen werken. Wat mij daarin aanspreekt, is dat het niet alleen een kwestie is van het geven van geld aan een goed doel, maar dat de deelnemers uit de geefcirkel het er eerst over eens moeten worden wat het doel wordt (nadat ze al een bedrag hebben toegezegd). En belangrijker nog: dat ze het doel niet alleen met geld ondersteunen, maar ook door andere hulp en support aan te bieden. 
We zouden iets meer in een geefeconomie terecht moeten komen. Dat heeft te maken met vertrouwen. En het resulteert uiteindelijk in overvloed, vermoed ik.

zondag 9 oktober 2022

Over voorbereidingen, voedselbos, bomen, ecologie op zee en wetenschap

Eigenlijk heb ik deze foto niet deze week gemaakt. Maar ik was afgelopen woensdag wel in Dronten. Iedere woensdag ga ik daar naar toe om les te krijgen in o.a. bodemkunde, groente- en fruitteelt en veehouderij.

Dit tweede en laatste jaar van de opleiding aan Warmonderhof staat voor mij ook in het teken van het starten van mijn eigen initiatief. En ook daar krijgen we les over. Tijdens de lessen ondernemend gedrag die ze heel toepasselijk 'wensen worden werkelijkheid' hebben genoemd, krijgen we handreikingen hoe we ons eigen idee 'op de grond' kunnen krijgen.

Belangrijkste les tot nu toe daarin is dat je als initiatiefnemer jezelf meeneemt bij het starten van het initiatief. Je hebt je eigen talenten en je eigen valkuilen nou eenmaal altijd bij je. Nou denk ik mezelf al wel aardig te kennen, maar het is wel goed om daar nog eens met je neus op gedrukt te worden.

Overigens lijkt het tot nu toe best goed te lukken om De Groentemeester 'op de grond' te krijgen. Over enkele weken wordt de pachtovereenkomst getekend. En de offerte-aanvragen voor bodemonderzoek en een tweewieltrekker zijn ook al gedaan. Aan de voorbereidingen zal het niet liggen.

En besteed trouwens ook even aandacht aan het lezen van de eerste leestip. Hierin worden verdere plannen voor Weij uit de doeken gedaan. De Groentemeester is deel van die plannen.

--

De leestips

Mooie plannen dichtbij huis. Voel je welkom op 25 november.

Dat er nog veel kwekers dit voorbeeld mogen volgen. Vrij noodzakelijk als je het mij vraagt.

Van bomen kunnen we er niet genoeg hebben. 

Leerzaam stukje over paddenstoelen. Zo heb je dus de symbionten, de parasieten en de saprofyten. Ieder met hun eigen rol.

Voor iedereen die wel eens zelf onderzoek doet. Hier een mooie uitleg over hoe wetenschap eigenlijk werkt. En hoe daar in communicatiecampagnes soms misbruik van gemaakt wordt. Bijvoorbeeld met betrekking tot klimaatverandering.

Dit lijkt toch verrekte veel op een win-win-situatie. We oogsten duurzame energie én de ecologie van de zee verbetert.

Goed om hier kennis van te nemen als je te maken hebt met het sproeien van je (moes)tuin. De droge zomer van dit jaar zal niet de laatste geweest zijn.

Van gangbaar, naar biologisch, naar biodynamisch, naar voedselbos. Mooie reis.

Langs een straat in mijn wijk staat nu een hele rij bomen blad te verliezen. Ik ben afgelopen week met mijn bezem en kruiwagen even aan de slag geweest om die straat te vegen. Het blad ligt nu in mijn tuin.

--

De kijktip

Geoff Lawton gaat hier in op een vraag over financiële winst en verlies. Hij is vrij duidelijk. Het zou niet moeten gaan om geld. Het moet gaan om opbouw van de bodem. Dat is je belangrijkste 'asset'. Als het je lukt om de bodemvruchtbaarheid jaar na jaar te laten groeien, ga je in overvloed leven.

maandag 3 oktober 2022

Over gastheerschap, generatiegerechtigheid, energie besparen, lichtvervuiling en bomen planten

Iedere donderdag, en óm de zaterdag, ben ik gastheer bij Stadstuinderij BuitenLeeft. Dat is een zelfoogsttuin in Delft met ongeveer 90 deelnemers. Oogstaandeelhouder noemen ze het daar. 
Op de foto hiernaast zie je het bord dat bij de ingang staat en waarop vermeld staat wat er deze week te oogsten is. Bij de betreffende teeltbedden staan dan vlaggen zodat de oogstaandeelhouders weten waar ze deze gewassen kunnen oogsten. Zo komt ieder op zijn eigen moment zijn eigen groentes bij elkaar oogsten.

Ik verzorg bij BuitenLeeft dan koffie en thee, wijs mensen indien nodig de weg, en maak een praatje met de deelnemers. Dat levert vaak interessante gesprekken op en het is iedere week weer erg gezellig.

Helaas ga ik na dit seizoen stoppen bij deze tuinderij. Want ik moet tijd gaan vrij maken om mijn eigen zelfoogsttuin op de grond te krijgen. Stadstuinderij BuitenLeeft is dus op zoek naar een nieuwe gastheer of gastvrouw. Laat het gerust weten als je iemand kent die dat leuk zou vinden. Je kunt dan het beste contact opnemen met Margriet Knopse via info@buitenleeft.nl.

En voor wie dat nog niet gehoord had: op www.degroentemeester.nl vind je meer informatie over wat ik van plan ben.

--

De leestips

Hij heeft gelijk.

Tips om energie te besparen zijn altijd handig. Hier doet milieudefensie hun duit in het spreekwoordelijke zakje.

Lokaler en plantaardiger eten. Dat vraagt om meer plekken voor kleinschalige landbouw. Zoals zelfoogsttuinen. Goed idee!

Schiphol en krimp, dat zijn toch twee dingen die bij elkaar moeten gaan horen. Dat lijkt dus op de goede weg. Waarom doet KLM daar zo moeilijk over? Is het nog niet tussen hun oren geland dat ook zij moeten veranderen?

Het is te hopen dat er in Brazilië iemand aan de macht komt die snapt dat het Amazonewoud juist niet gekapt moet worden om waardevol te zijn. Het verdwijnen van dat woud is één van de tipping points waar klimaatwetenschappers de wereld voor waarschuwen. Hopelijk realiseren genoeg Brazilianen zich dat ze alles op alles moeten zetten om het Amazonewoud te behouden.

Ben of ken je iemand die dit wel ziet zitten? Grijp je kans.

Het seizoen van bomen planten breekt weer aan. Belangrijk werk.

Dit gaat over een handig overzicht van watertappunten op de kaart van Nederland. Ik hoop dat het bijdraagt aan de vermindering van afval van plastic flesjes.

Het argument dat lantaarnpalen en lampjes bij de voordeur zorgen voor een veiliger straat kan ook bij het grof vuil. Het enige dat het doet, volgens dit artikel, is dat het het gevoel geeft dat het veiliger is. Maar in feite is het effect omgekeerd: het wordt er minder veilig op. Lichten uit dus. En weer genieten van die hemelse sterrenhemel.

En nog weer wat besparingstips voor energie. Die hooikist is er één die wij hier thuis ook zouden kunnen gebruiken.

--

De kijktip

Deze man weet heel goed onder woorden te brengen wat ik de wereld in zou willen schreeuwen. Het verhaal dat we onszelf vertellen dat we geen deel zijn van de natuur en er boven staan is niet houdbaar. Daarvoor in de plaats hebben we een ander verhaal nodig. En we hebben mensen nodig die dit verhaal gaan vertellen. Ik heb daar wel ideeën over. Hoe denk jij dat het er uit zou moeten zien?

maandag 26 september 2022

Over zelfoogst, groenbemesters, helofytenfilter, bodemdierendagen, tijdgebrek en generaties

Op dinsdag en vrijdag loop ik stage bij zelfoogsttuin Bij Mei in Zoeterwoude. Daar begin je nu te merken dat het einde van het seizoen in zicht komt. Steeds meer bedden worden leeggeoogst. En in plaats van dat er dan een nieuw gewas in gezet wordt om van te eten, maken we het bed klaar voor de groenbemester. We hebben eerder ook phacelia gezaaid, maar het is nu al een tijdje vooral winterrogge wat er in komt. De bedden gaan de winter in met een 'dekentje' van groen gewas. Op die manier zorgen we dat de bodem niet kaal ligt, want dat is funest voor het bodemleven.
Op de foto hiernaast zie je de tweewieltrekker met frees staan. Met dat apparaat heb ik een aantal bedden zaaiklaar gemaakt voor de groenbemester.

In de tussentijd heb ik op www.degroentemeester.nl een interesselijst geopend voor mijn eigen zelfoogsttuin die ik komend jaar wil gaan starten. En het goede nieuws is dat veel mensen de weg naar mijn website al hebben weten te vinden. De aanmeldingen lopen goed door. Al bijna 70 geïnteresseerden hebben zich gemeld in de afgelopen week.
Dus mocht je ook geïnteresseerd zijn in een zelfoogstabonnement, zorg dan dat je je aanmeldt. Meer informatie over het initiatief is te vinden op de veelgestelde-vragen-pagina.

Stuur het gerust door aan vrienden, collega's of familie in de buurt van Maassluis!


--

De leestips

Voor wie een probleemoplosser zoekt voor een niet-functionerend helofytenfilter. Interessante materie. Wat ik daar van meeneem is dat als je je eigen water wilt zuiveren, je ook gebruik moet maken van een composttoilet. Klinkt wel logisch om zo weinig mogelijk afvalstoffen door het filter te sturen.

Wauw, hoe heel veel kleine beestjes een groot dier volledig verorberen, in drie dagen tijd.

Mij iets té, maar voor de liefhebber kan dit een interessante online studie zijn.

Aandacht voor het bodemleven. Weer een mooi citizen science initiatief.

Nóg een online cursus voor de liefhebber. Je moet wel op vrijdagmiddag tijd hebben. En er wordt inschrijfgeld gevraagd.

Leuke prijsvraag. Weet jij een vliegenzwam te staan in je buurt?

Dit doet er toe.

En nóg een online cursus. Deze leert je hoe je je tuin natuurvriendelijker maakt. In onze gebouwde omgeving erg belangrijk.

Er zit veel potentie in voedselbossen. Ze zijn veelzijdig genoeg. Maar het heeft ook nog wel tijd nodig, is mijn gevoel. Daarom kunnen we niet vroeg genoeg beginnen met het aanleggen van veel van dit soort plekken.

Dit gaat over tijd. Ergens tijd voor hebben. Of niet. Ik weet niet of ik deze post helemaal kan volgen. Maar de zin “ik heb geen tijd voor X” vervangen door “ik kies niet voor X omdat ik liever Y doe” zou moeten lukken. En daar schuilt natuurlijk ook een zekere waarheid in.

Oké, schoolgebouwen van hout dus.

Daar zit geen woord Chinees bij.


--

De kijktip

In deze video worden twee belangrijke zaken besproken. De eerste is dat de toekomst ons niet overkomt, maar dat we die gezamenlijk helpen vormen. En het tweede ding is het denken in generaties. Echt wijze mensen kijken een paar generaties terug en een paar generaties vooruit bij het bepalen van hun acties. Dat zijn wij in onze maatschappij wel een beetje verleerd, denk ik. En het zou geen kwaad kunnen daar weer meer aandacht aan te besteden. Stel jezelf eens de vraag: hoe een goede voorouder ben ik voor toekomstige generaties?