zondag 26 juni 2022

Over een venn-diagram, circulaire economie, energiebesparing, pesticiden, kleinschaligheid en onderwijs

Ja, daar zat ik dan ineens op een trekker. Ik was niet onderweg naar een boerenprotest in Stroe, maar mocht een akkertje frezen op mijn stageplek in Zoeterwoude.
Ik had nog niet eerder op deze vierwieltrekker gezeten. Eerder had ik op hier en op mijn vorige stage al wel met een tweewieltrekker mogen werken, maar dit was weer net even anders.

Leuk om dit nu ook te kunnen doen. En ik heb direct nog weer meer respect gekregen voor al die boeren die dit op veel grotere machines met enorm veel precisie kunnen. Uiteindelijk zal het wel net zo zijn als met fietsen, autorijden en zwemmen: oefening baart kunst.

Hieronder heb ik weer wat leestips verzameld. Doe er je voordeel mee.

--

Pleidooi voor een beleid dat niet probeert te meten en te monitoren wat je niet kunt meten. Lijkt wel een beetje op de fouten die in het onderwijs ook gemaakt worden met het in kaart brengen van de ontwikkeling van kinderen. Alleen hier gaat het over ontwikkeling van ecosystemen. Het zou mooi zijn als we een manier vinden om de dingen in samenhang met elkaar te onderzoeken, in plaats van iets opknippen in steeds kleinere stukjes om achter de waarheid te komen. Dat laatste werkt dus niet.

De circulaire economie kent zo zijn beperkingen. Deze cartoon is gebaseerd op het boek “The Impossibilities of the Circular Economy - Separating Aspirations from Reality”. In ieder geval moeten we af van het idee van oneindige groei.

Een ideetje dat niet in dit artikel genoemd wordt, en niet eens zo origineel is: zullen we eens wat straatverlichting uitzetten? We besparen energie en krijgen er (als we het serieus doen) een rijkere nacht voor terug. Mooi toch?
Particulier kun je al beginnen door je lampje bij de voordeur niet meer standaard aan te zetten.

Even verder gegoogeld op bovenstaand idee. En dat leverde dit artikel op. De wegenverlichting mag wég verlichting worden, wat mij betreft. De tijden zijn veranderd en de noodzaak voor straatverlichting berust nog op oude aannames.

Beetje simpele veronderstelling dat het onderwijs het wel even kan oplossen. Het onderwijs is zeker een speler, maar is er maar één van de vele in het krachtenveld. Laten we er alsjeblieft voor waken dat we dit niet ook op het bordje van het onderwijs er bij gooien. Tegelijkertijd: onderwijs legt wel de kiemen voor toekomstige generaties. En er moet behoorlijk wat veranderen. Dus als het onderwijs kan bijdragen: graag!

Het probleem is ook wel dat in het Westland een cultuur heerst die het (helaas nog steeds) logisch vindt dat er gif gebruikt wordt. Twee voorbeelden.
1.  Ik hield een tijdje het tuintje van mijn oma bij in Naaldwijk. Zij woonde in een wooncomplex waarvan de buitenruimte onderhouden werd door vrijwilligers van de naastgelegen kerk. Op een dag stond ik met één van die vrijwilligers te praten. Hij stond trots te vertellen dat het pleintje naast de tuin van mijn oma zo mooi ‘schoon’ was omdat ze daar de boel met gif dood spoten. Ik trok mijn wenkbrauw op. Hij zei: “Ik ben een Westlander, he. Eens een gifmenger, altijd een gifmenger.”  En de kerk profileerde zich als groene kerk…
2. Later kwam ik voor een schouw van een buitenruimte bij een fysiopraktijk in Vlaardingen. Of ik hun perkjes en parkeerplaats kon bijhouden met betrekking tot onkruid was één van de vragen. Ik vertelde dat ik dat dan dus wel mechanisch ging doen. Of met de hand. De mevrouw van de fysiopraktijk gaf mij te verstaan dat ze het niet erg zou vinden als ik met wat gif aan de slag zou gaan. Ze zei: “Ik kom immers uit het Westland.” Die praktijk is nooit klant van me geworden.

Mooie visualisaties van een noodlottige ontwikkeling. Hoe kunnen we dit keren? Misschien helpt de aansporing uit de kijktip hieronder.

Vorig jaar liep ik stage bij Het Middenland. Dat was een csa die een stukje land pachtte van een biologische melkveehouder. In plaats van een weiland(je) met koeien verscheen hier groenteteelt. Mooie diversificatie zou je denken. Meer biodiversiteit, en ook voor de boer zou er een aanvullende inkomstenbron zijn. Dat maakt het mede mogelijk om het met minder koeien te doen.  Dit is wat je meer zou willen zien, zou je zeggen. Maar helaas, in de gemeenteraad gingen (vooral) de lokale progressieve partij en de VVD ervoor liggen. Want het voldeed niet aan het bestemmingsplan. En zo worden zulke initiatieven dan de nek omgedraaid. Helaas dus, want het laat zien dat er best alternatieve wegen te bewandelen zijn. In dit geval ontbrak het gewoon aan politieke wil.

Als je een markt bekijkt als een ecosysteem, dan zou je kunnen concluderen, dat het schort aan diversiteit. Er is een handjevol spelers dat domineert en bepaalt. Dat is niet alleen aan de hand op de wereldmarkt voor graan. Je wil het misschien niet horen, maar dat geldt ook voor onze nieuwsvoorziening, de toeleveranciers van leermiddelen in het onderwijs, de infrastructuur van internet en communicatie, de veredeling van zaden, de supermarkten, de verkoop van boeken, enzovoort. Onze systemen gaan stuk omdat ze gedomineerd worden door grote reuzen die geen oog hoeven te hebben voor het kleine, menselijke niveau. Er wordt gestuurd naar eenvormigheid en afhankelijkheid onder het mom van efficiëntie. En daardoor verdwijnt de diversiteit en de veerkracht uit de systemen.

--

De kijktip van deze week

Waar ben je goed in? Wat moet er gebeuren? En wat vind je leuk?
Vind dat plekje en vervul je rol. En als we dat dan allemaal doen met als focus klimaatverandering te helpen voorkomen, dan lukt het wellicht ook nog. Een verhaal van: de dingen doen die je kunt doen. Hoopvol.

Heb jij je plekje al gevonden?

zondag 19 juni 2022

Over biet, klimaatprotest, gesprek, stikstof en comfortzone

Chioggiabiet. Die heb ik afgelopen week geoogst bij de Maatwerk Moestuin. Het is een biet die van buiten rozerood is, en van binnen een mooie wit-rood gestreepte tekening heeft. Zoals een rode ui.
Ik vind het een mooie biet, en minstens net zo lekker als de gewone rode biet.

Mocht je in de buurt wonen, en op woensdagmiddag tijd hebben, kom dan gerust naar het winkeltje bij de Maatwerk Moestuin. Het is een beetje lastig te vinden, maar zeer de moeite waard.
Ik ben daar moestuincoördinator en werk samen met mensen met autisme aan een goede en diverse oogst. We hebben momenteel koolrabi, sla, andijvie, peultjes en allerlei verschillende kruiden. En dus ook biet. Zowel chioggiabiet, als rode biet.

Het winkeltje is geopend op woensdag tussen 13.00 en 15.00 uur. Het is hier. Ik ben er zelf in ieder geval op iedere donderdagochtend.

Verder vind je hieronder de leestips van deze week. Ook de moeite waard.

--

Mooie opsomming. Dit lijstje is ook prima te gebruiken voor gesprekken met je vrienden, je partner of je kinderen, volgens mij. Het gaat vooral over echte interesse in de ander. Dan ontstaan mooie gesprekken. Wat je in organisaties vaak ziet is dat er een soort toneelstukje gespeeld wordt. Dat komt omdat het gesprek eigenlijk niet over jouw ontwikkeling als mens gaat, maar om hoe jij van nut bent voor de organisatie.

Interessant experiment. Ik dacht eigenlijk dat hout bleef drijven. Zouden die bomen niet langzamerhand uit elkaar valken en wegdrijven? Nouja, het is niet voor niets een experiment, natuurlijk.

Informatief stukje over een veelbesproken probleem.

Dit is niet iets waar we aan moeten wennen. Dit is iets waar we iets aan moeten doen. 

Je kunt hier de biodiversiteitswijzer invullen. Na het beantwoorden van een aantal vragen (Heb je een tuin of een balkon? Doe je graag dingen alleen of samen?), krijg je een lijst met ideeën en suggesties waarmee jij kunt helpen de biodiversiteit te bevorderen. 

Het gevaar bestaat dat vogelgriep op de mens over gaat. Dat is volgens vele experts geen kwestie van óf het gebeurt, maar wanneer het gebeurt. En dan zitten we dus met een nieuwe epidemie. Vandaar dat dit artikel in gaat op een oplossing: kleinschalig kippen houden in plaats van in de omvang van huidige bedrijven.

Ik ben niet zo’n activist. Maar eigenlijk hadden we daar allemaal moeten staan. De zorgen om het klimaat zijn groot en groeien alleen maar. En we moeten in ieder geval proberen om er iets aan te doen.

--

Heldere uitleg over het begrip comfortzone en waarom je daar zo nu en dan uit moet stappen. Het helpt je om een betere versie van jezelf te worden. Ik vind leren leuk. Daarvoor moet je nieuwe dingen doen. En nieuwe dingen liggen vaak buiten je comfortzone. Aan het einde van deze video wordt ook nog behandeld waarom je niet moet overdrijven. Duidelijk verhaal. Informatief. 

zondag 12 juni 2022

Over water oogsten, glyfosaat, biodiversiteit, stadsbomen en burgemeesters

Vorige week haalde ik plantjes op bij een plantenkweker in de buurt. Zij sponsoren op deze manier de moestuin van Maatwerk Autisme waar ik coördinator van ben. Op de foto hiernaast staan de plantjes naast de kas te wachten tot ze geplant gaan worden. De venkel, de rode kool en de broccoli staan inmiddels in de grond.  

Je hebt misschien wel gemerkt dat ik vorige week mijn wekelijkse post niet gedaan heb. Dat kwam omdat hier thuis onze internetverbinding er ineens uit lag. We moesten het een paar dagen zonder internet stellen. Tenminste, zonder vast internet. Want we hadden ieder nog wel wat data op onze mobiel internet dat we konden gebruiken. Het deed me realiseren dat internet wel alomtegenwoordig is. Op veel plekken kun je van wifi gebruik maken en op je mobiel heb je ook internet.
In veel gevallen is internet wel echt handig om te hebben, maar een paar dagen zonder voelde ook wel een beetje als een zegen. Het gaf me een beetje een vakantiegevoel. 

De monteur is inmiddels langs geweest. Het probleem bleek in de wijkkast te zitten en is nu opgelost. 
Hieronder staan nu dus de leestips van de afgelopen twee weken. 

--

Regenwater hoort zich niet via de oppervlakte in rivieren te verzamelen. Het is veel beter als regenwater eerst wordt opgenomen door de bodem en later als bron weer aan de oppervlakte verschijnt. Van dit principe wordt in dit project gebruik gemaakt om een duurzame manier van ‘water harvesting’ te bewerkstelligen. Mooi project.

Bureaucratie ten top. “Doe maar een jaartje verlenging want we krijgen te veel reacties die verwerkt moeten worden voordat we een beslissing kunnen nemen.” In wiens belang is dit?

Voor de fervente wandelaar een leuk hulpmiddel.

Goed maaibeheer is een vak.

Goed voor de bodem zorgen, biodiversiteit stimuleren, en zorgen dat mensen weer meer connectie met de herkomst van voedsel krijgen. Dat is wat een csa voor mij zo interessant maakt.

Informatief. Wij hebben deze mooie boom in de voortuin staan. Dat de bessen eetbaar zijn, wist ik wel. Maar hier worden ze zelfs lekker genoemd. Misschien toch maar eens een handje rijpe bessen zien te bemachtigen voordat de vogels ze op hebben.

Ja, nog zo’n dingetje waarbij we een hoop energie verspillen: het watergebruik in en om het huis. Goed dat daar over nagedacht wordt hoe dat beter kan.

Ook een manier om aan plaagbestrijding te doen. In Voedselbos Vlaardingen hanteren we deze methode ook. Daar zijn vanaf het begin twee roofvogelkasten geplaatst en een stuk 6-7 vleermuiskasten. Helaas zijn ze tot nu toe onbewoond gebleven, maar uit waarnemingen weten we dat er wel roofvogels en vleermuizen actief zijn.

Het ene groene dak is het andere niet. Tenminste, dat onderzoeken ze hier dus.

Het zal mijn filterbubble zijn, maar ik lees toch steeds vaker van mensen die zich oprecht heel erg zorgen maken over de toekomst. Klimaat en voedselzekerheid gaan voorop in die zorgen. Hier dus ook weer zo’n stuk.

Lijkt me een interessante cursus, maar ik weet nog niet of het uitkomt.

Goed idee, mooie ambitie, een auto die direct op de energie van de zon rijdt. Deze auto van Nederlandse makelij verbruikt de helft minder energie dan een Tesla. Hoe duurzaam wil je het hebben?

“Er mogen zeker nieuwe bomen aangeplant worden, maar laat oude bomen zo veel als mogelijk staan: zij zijn niet te compenseren.” Dat blijkt dus uit het onderzoek dat hier beschreven wordt.
 

--

De kijktip van deze keer:

Deze burgemeester houdt een duidelijk pleidooi. Steden kunnen een belangrijke rol spelen om de wereld leefbaar te houden. Hij roept burgemeesters waar ook ter wereld op om hun verantwoordelijkheid te nemen, om hun plek op het toneel van het tegengaan van klimaatverandering op te eisen. Ze hebben volgens hem een belangrijke rol te spelen. Zou mooi zijn als steeds meer burgemeesters dat ook gaan doen. Ik weet niet hoe het er in Maassluis voor staat, wat de burgemeester betreft. Maar het verhaal van deze burgemeester uit Bristol is hoopgevend in ieder geval.