zondag 18 augustus 2024

Over overvloedige oogst, bloemenpluk, AI, leefbaarheid, koffie, burn-out en agro-ecologie

We zijn half augustus al weer voorbij. "Ja, en?", zul je denken.

Voor het werk in de tuin hebben we daarmee het volgende omslagpunt bereikt. Voor de meeste gewassen betekent dit dat er vanaf nu niet meer gezaaid kan worden. Het licht neemt nu zo snel af, dat de groeikracht uit de planten gaat. Dat merk je ook direct aan het aangezicht van de tuin.

Want hoewel de oogst nog op zijn toppunt zit, zie je het eerste verval ook al invallen. De natuur is zich al duidelijk aan het opmaken om langzamerhand naar het einde van het seizoen toe te werken. Ik vind het heel mooi om op deze manier zo met de seizoenen te mogen werken. Het dwingt je in een bepaald ritme. En dat ritme voelt (hoe kan het ook anders) heel natuurlijk aan.

Maar nu kunnen we dus nog genieten van de overvloedige oogsten van de zomer. Daar horen dit jaar bij onze zelfoogsttuin ook tomaatjes bij. Dit mandje is nog maar het begin. En er komt nog veel meer aan. Niet alleen tomaatjes, maar ook nog paprika's, mais, pompoenen, allerlei wortel- en knolgewassen. En natuurlijk ook nog heel veel kolen en hopelijk ook nog wat bonen. Bovendien begonnen we deze week ook aan de tweede helft van de aardappeloogst. Vanaf nu ligt het zwaartepunt van de werkzaamheden dus op het binnenhalen en bewaren van de oogst in plaats van op zaaien, oppotten en planten.

Daarover gesproken: ook in de bloementuin kunnen we naar hartenlust oogsten. Kom gerust een boeketje plukken als je in de buurt bent. Je rekent maar een euro per steel af. En je krijgt korting als je een vaasje gebruikt om te oogsten. Kom maar eens kijken.

--

De leestips

Wat ik mis in deze hele discussie is de negatieve invloed die deze technologie heeft op hele ecosystemen. Het slurpt energie en water. En er zijn veel datacenters voor nodig. Ruimte die we ook zouden kunnen besteden om lokale  ecosystemen te herstellen. Maar daar hoor je niemand over in de techsector. Blind geloof in technologie hebben ze. Daar moeten we mee ophouden en een realistischer kijk op erop ontwikkelen.

Een deel van de oplossing van dit probleem is niet zo moeilijk: vliegen moet veel duurder worden. Een stedentrip naar Barcelona is dan voor grote groepen toeristen dan ineens niet zo aantrekkelijk meer.

Ben ik even blij dat het me gelukt is om te stoppen met koffie. Mijn simpele advies aan de komende generatie is om niet eens te beginnen met koffie drinken. Je hóeft het niet te leren drinken.

Helder betoog. Ik ben trouwens sinds kort ook lid van het CSA-netwerk.

--

De kijktip

Ik heb absoluut geen stress van al het werk in de tuin. Ik zie mezelf dan ook niet snel in een burn-out vallen. Maar wat ik wel heel erg herken in de zaken die de verschillende 'market gardeners' hier aangeven, is dat het heel erg helpt om gestructureerd te werk te gaan. Als je goed bent in timemanagement, dan helpt dat enorm om een helderheid van geest te behouden. Je moet focus houden en bijzaken van hoofdzaken kunnen scheiden. Er komt tijdens een seizoen namelijk ongekend veel werk op je af. En dat moet op gezette tijden ook wel gewoon gedaan zijn. Dat is echt heel anders dan de kantoorbaan waar ik uit kom. Als we daar deadlines niet (helemaal) haalden, werd er gewoon in de tijd geschoven. In je teeltseizoen kan dat niet. De natuur gaat gewoon door met alle cycli. En je loopt mee, of je mist de boot. En ik kan me voorstellen dat dat bij sommige market gardeners stress veroorzaakt. En daarom is het goed dat hier tips over gedeeld worden.

zondag 11 augustus 2024

Over vakantie, moestuin, voeding, datacenters, ijstijd en klimaatactie

Dat was ook lekker. We zijn er met het gezin een (mid)weekje tussenuit gegaan. 

We boekten een mooi appartementje in Kasteel Doorwerth. En van maandag tot en met vrijdag heb ik geprobeerd zo veel mogelijk afstand te nemen van de zelfoogsttuin. 
Maarja, ze hadden daar ook een kasteeltuin. Daar moest ik natuurlijk wel even een kijkje nemen. Het was zo'n moestuin die in vroeger tijden moest zorgen voor een deel van het voedsel voor de kasteelbewoners. Leuk om te zien, hoor. Maar ik ben toch ook wel heel blij met onze eigen tuinderij. 

De zelfoogsttuin was deze week tijdens de oogsttijden op woensdag en vrijdag trouwens gewoon open. Dat was mogelijk omdat een aantal trouwe vrijwilligers bereid was om als gastheer of gastvrouw op te treden. Heel fijn om mensen om je heen te hebben die een extra handje willen uitsteken.

En nu zijn we alweer begonnen aan het tweede deel van het seizoen. Over een paar dagen is het laatste mogelijke zaaimoment voor de meeste gewassen. En dan gaan we gek genoeg al weer richting de winter. Het licht loopt dagelijks terug. En je ziet dat ook aan de ontwikkeling van de gewassen in deze periode van het jaar. Mooi om zo met de seizoenen mee te leven.

Het is overigens nog mogelijk om een graantje mee te pikken van de overvloed aan oogst. Er zijn nog 2 of 3 plekjes vrij voor zomer-oogstgenoten. Dat betekent dat je 6x mee kan oogsten in de periode tot en met 28 september. En het mooie is: op 28 september houden we ons oogstfeest. En daar ben je dan ook van harte welkom. Een zomer-oogstaandeel kost 120 euro. Doe je mee?

--

De leestips

Je voedsel zonder verpakkingen kun je ook verkrijgen door lid te worden van een zelfoogsttuin.

Ongelooflijk dit.

Openbaar vervoer zou geen bedrijf moeten zijn waarbij het er toe doet of het winst of verlies maakt. Openbaar vervoer moet beoordeeld worden op het feit of de verbindingen van deur tot deur makkelijk genoeg zijn. Als ze meer reizigers willen hebben, dan zou het helpen om het goedkoper te maken. Niet duurder.

Goed zo. Dat zouden ze op veel meer plaatsen moeten doen.

Als we weten dat oneindige groei niet houdbaar is, en we op zoek moeten naar een andere manier van vooruitgang meten, waarom wordt deze berichtgeving dan gebracht alsof het een slechte ontwikkeling is? De genoemde bedrijven zijn niet per se voorbeelden van investeringen in een betere toekomst. Tech en olie brengen een hoop vervuiling, uitbuiting en onrechtvaardigheid met zich mee.

Is dit slecht nieuws voor wie teelt op substraat? Lijkt me wel.
Gezonde bodem, gezonde planten, gezonde mensen. In die volgorde.

Triest. Deze inwoners worden blij gemaakt met een dooie mus. Maar op het moment dat ze daar achter komen, is het te laat voor ze.
AI lijkt een goede ontwikkeling, maar de keerzijdes ervan zijn ook groot. Het trieste is dat er geen principiële keuzes gemaakt worden. We laten het gewoon gebeuren.

Goede heldere uitleg. Niet iets om vrolijk van te worden.

Mooie reflectie. Hoe zit dat bij jou?

--

De kijktip


zondag 28 juli 2024

Over schilderwerk, beregening, natuur, reclame, afval, zonne-energie en gezondheid

Deze week krijgen jullie dubbele leestips. Want vorige week is het er niet van gekomen om een postje te maken.

Ook het werk op de zelfoogsttuin stond op een laag pitje. Want afgelopen week hadden we thuis een schilderweek ingepland. De voorgevel van ons huis had onderhoud nodig. Dus vorige week zondag huurden we een steiger. En vandaag brengen we hem weer terug.

Gelukkig zat het weer aardig mee en konden we veel doen. De gevel, de kozijnen en het boeiboord zijn gerepareerd en geverfd, en kunnen er voorlopig weer even tegen aan.

En nu kan (en moet..) de focus weer terug op de tuin. Want daar ligt nu natuurlijk wel wat achterstallig werk. Morgen komt het volgende plantgoed al weer, maar nog niet alle bedden liggen daar klaar voor. En op veel plekken moeten de groenbemesters hoog nodig gezaaid worden.
Bovendien zijn we ook bezig met een nieuw systeem voor irrigatie. En dat komt geen moment te laat, want de regen lijkt het de komende tijd even te gaan laten afweten. We gaan de komende tijd verschillende irrigatiesystemen op verschillende plekken in de tuin uitproberen. We hebben druppelslangen, sectorsproeiers en een spraytube. Op basis van onze ervaring daarmee gaan we het systeem voor beregening verder uitwerken en aanleggen. Want één ding is zeker: droge periodes gaan er ook heus nog wel genoeg komen.

En zo blijven we lekker bezig!

(Meer weten over de tuin en/of meedoen? Kijk op www.degroentemeester.nl)

--

De leestips

Gedragsverandering is het moeilijkst. Zeker als iemand anders vindt dat je je gedrag moet veranderen.

Dit soort berichten maakt het wel moeilijker om supermarkten te vertrouwen. Want als dit niet klopt, wat klopt er dan nog meer niet?

Misschien moesten we het vakmanschap van leraren niet steeds in twijfel trekken. Als kinderen te hoge adviezen krijgen, is de kans groter dat het op een teleurstelling uitdraait. Kleinere stapjes nemen om ergens te komen is niet per se verkeerd.

De techsector is heel goed in dingen beloven. Maar of het de wereld ook écht verder helpt wordt eigenlijk nooit ter discussie gesteld. De wereld wordt er wel ingewikkelder van. Maar ze claimen dat ze veel dingen makkelijker maken.

Er is meer tussen hemel en aarde dan dat we doorgaans beseffen. Natuur geeft ons de gelegenheid om daar dingen van te ervaren. Als we er voor open staan. Dan helpt het natuurlijk niet dat veel van ons tegenwoordig vooral binnen werken achter een computer of (buiten) met machines met oorkappen op.

De vogels uit deze vogelcursus ken ik wel. Ik zou alleen het verschil niet weten tussen een huismus en een heggenmus. Die uilencursus lijkt me ook interessant.

En toch weer wat geleerd. 

Goed idee.  Zo’n prijsvraag kan Zuid-Holland ook wel gebruiken.

Hoe wordt dat eigenlijk precies berekend?

Misschien moesten we reclame per definitie veel meer weren uit de openbare ruimte. Als we er nou eens op zouden vertrouwen dat goede producten of diensten zichzelf verkopen.

Zo fijn om te lezen dat de beweging groeit. En ik kan inderdaad bevestigen dat je veel moet kunnen. En dat het zinvol werk is. 

Wie draait er eigenlijk op voor de kosten van de geleden schade aan natuur en biodiversiteit?

Dus deze bedrijven willen wel de lusten maar niet de lasten dragen. Laat ze dan stoppen met de verkoop van die flesjes en blikjes. Wat een onzin-argumenten komen er langs, zeg!

Zo is het.

--

De kijktip

Altijd blijven leren vind ik belangrijk. En het is gewoon ook heel leuk om steeds iets nieuws te leren. In deze video gaan ze in op 3 manieren waarop je dat leren vorm kunt geven. Ik blijk deze manieren gewoon al toe te passen. Ben ik nu een superleerder?

zondag 14 juli 2024

Over tekenen, kennis, levenslessen, bijen en PFAS

Dit seizoen organiseren we bij Weij allerlei activiteiten. Dat is leuk. Dat is gezellig. Omdat het mensen bij elkaar brengt.
Eén van mijn oogstgenoten is een fervent tekenaar. Zij maakt de mooiste illustraties en vind het leuk om haar kennis, vaardigheden en enthousiasme voor tekenen over te brengen op anderen. 

Daarom doet zij mee met het activiteitenprogramma bij Weij. Ze verzorgt workshops tekenen in en om de zelfoogsttuin. Deze keer deed ik zelf ook mee. We gingen aan de slag met het thema 'OOGST'.

We leerden iets over compositie en mochten oefenen met het tekenen van een stilleven. Speciaal daarvoor had ik die ochtend wat bloemen en groenten uit de tuin geoogst. Het was een erg leuke workshop. En ik was best tevreden over het resultaat. 

Wil je ook wel eens meedoen met zo'n tekenworkshop? Houd dan de agenda van AtelierDT in de gaten.
Of kijk voor andere activiteiten op de kalender van Weij. Je bent altijd van harte welkom!

(Bijvoorbeeld tijdens de rondleiding die ik komende zaterdag over de tuin geef.)


--

De leestips

We weten zóveel niet.

Op veel plekken zijn mensen met goede dingen bezig. Hier claimt Crisp dat zij de eerste zijn met een regeneratieve doelstelling. Maar klopt dat wel? Hofweb is ook al een tijdje bezig, volgens mij. Maar uiteindelijk doet die vraag er ook niet toe. Er is langzamerhand een beweging te zien die steeds meer aan kracht wint. En daar dragen al deze initiatieven, klein of groot, aan bij.

Vooral de plaatjes bij deze post spreken boekdelen. Knap in beeld gebracht.

Weer wat geleerd.

Als we deze analogie doortrekken naar grote grazers wordt het helemaal interessant. Want koeien maken gebruik van dezelfde voedselbronnen als wilde runderen. Toch?

Qua opvatting sta ik zo’n beetje naast hen.

--

De kijktip

Het boek waar hij het in het begin over heeft, heb ik in de jaren negentig gelezen. Dat boek heeft best wat indruk op me gemaakt en me voor een deel ook gevormd. Vooral het gegeven dat emoties besmettelijk zijn, is me altijd bijgebleven. En dat kun je dus ook in positieve zin gebruiken om de wereld een betere plek te maken.
Dat boek moet hier nog ergens in huis staan. Misschien moest ik het eens herlezen.



zondag 7 juli 2024

Over ruimte maken, bloemenpluk, wildschade, stroomverbruik, hermelijnen en waarnemen

Er gebeurde deze week weer genoeg in de tuin. Volgende week komt er weer een bulk nieuw plantgoed. We gaan allerlei vervolgteelten planten. Zo komt er nieuwe andijvie, ijsbergsla, boerenkool, prei, spitskool, koolrabi en broccoli. En we gaan een nieuwe batch sperziebonen zaaien.

Om al die groenteplantjes straks kwijt te kunnen, maakten we deze week vrij veel bedden leeg. Zo gingen alle oude broccoliplanten de composthoop op. En ook een aantal bloemkoolplanten en stronkjes van de spitskolen moesten het veld ruimen.
Verder oogstten we alle tuinbonen af en die planten konden dus ook op de hoop. Van al die afgedragen planten maken we nieuwe compost die we kunnen gebruiken om de bodem van de bloementuin te verbeteren.

Over de bloementuin gesproken. Het moment is nu toch echt aangebroken. De bloemenpluk is begonnen. Afgelopen week werden de eerste drie bosjes geplukt. Er gingen vrolijke gezichten naar huis.

Om bloemen te komen plukken hoef je geen oogstgenoot te zijn. Iedereen kan tijdens de oogsttijden op woensdag- en vrijdagmiddag en op de zaterdag gewoon langskomen. Je kunt dan zelf een bosje natuurvriendelijke seizoensbloemen plukken en rekent af voor wat je geplukt hebt. 

Op de foto zie je het bedje met leeuwenbekjes en daarachter het bed met akkerscherm. Maar in de tuin hebben we ook rode zonnehoed, papaver, ridderspoor, juffertje in het groen, korenbloem, kaasjeskruid, dille en goudsbloem bijvoorbeeld. Bloemen die er binnenkort nog bij komen, zijn zonnebloem, cosmea, zinnia, amaranth, dahlia en hemelsleutel. En ook duizendschoon, duizendblad, hanenkam, rudbeckia, boekweit, kaardebol, prachtriet en pluimgierst doen hun uiterste best om groot genoeg te worden. En dan vergeet ik er ongetwijfeld nog een paar te noemen. In ieder geval is het een feest om de bloementuin gestaag in bloei te zien komen.

Kom dus gerust een keertje kijken. En neem voor de zekerheid een schaartje mee. Want de kans is groot dat je iets voor thuis in een vaasje wilt meenemen.

--

De leestips

Goede ontwikkeling. Maar… ik vind het ongelooflijk om te zien dat zakelijke vluchten buiten deze monitoring worden gehouden. Waarom krijgt de luchtvaart nou weer een uitzonderingspositie?

Bijzonder.

Als de hoge wildstand een probleem is voor bosverjonging, waarom worden roofdieren als de wolf of de lynx dan niet genoemd als mogelijke oplossing. Die zijn immers ook biologisch afbreekbaar.

Hier ben ik geloof ik wel blij mee.

Het gaat maar door.

Heldere uitleg van Eneco over het slim gebruiken van je eigen zonne-energie. Laat de zon maar gaan schijnen.

Goed zo.

Jagen ze ook op hazen? Doe mij maar zo’n hermelijn dan.

Leuk dit. Als je obsidentify gebruikt, doe je automatisch mee. Ik zag dat ze zelfs een paar van mijn waarnemingen bij de Groentemeester mee hebben gerekend als waarnemingen in een achtertuin. Dat is een flinke achtertuin dan… 

--

De kijktip

Kijken naar jezelf zoals je bent, is best moeilijk. Vaak zijn we te kritisch. Alsof we van nature niet goed genoeg zijn, maar moeten doen alsof we beter zijn dan dat we zijn. Dat kan een slechte gewoonte worden die ervoor zorgt dat we niet meer zijn wie we zijn. Charles Eisenstein legt hier uit waarom we anderen nodig hebben die het goede in ons zien. Wijze woorden.

zondag 30 juni 2024

Over bezoek, leernetwerken, gezondheid, lange termijn, muggen en beenspieren

Afgelopen dinsdag had ik bijzonder bezoek op de tuin. Met een aantal tuinders in Zuid-Holland die vergelijkbare dingen doen als De Groentemeester onderhoud ik regelmatig contact. In mijn oude werk heb ik geleerd hoe waardevol een leernetwerk van vakgenoten kan zijn. Ik nam altijd deel in het netwerk van SamenDeskundiger (een netwerk van bovenschoolse ict-coördinatoren) en coördineerde zelf het interne leernetwerk ict van SCOH waar alle ict-coördinatoren van de betrokken scholen aan deelnamen. Ik heb in die tijd veel geleerd via deze netwerken.
Zodoende haakte ik vorig jaar aan bij het appgroepje van de Tuinders ZH. En sindsdien gaan we  zo nu en dan bij elkaar op de tuinen kijken. 

We gingen al op bezoek bij Het Zoete Land in Leiden, bij De Stadsboerin in Rotterdam en de Tuin van Gaia in Honselersdijk.  En deze keer werd het dus een bezoekje aan De Groentemeester.

Rond een uur of vijf arriveerde iedereen. We dronken en aten wat en daarna was het tijd om een rondje door de tuin te doen. Met enige trots liet ik zien hoever we al gekomen waren met de tuin die nog geen twee jaar bestaat. Er klonken een hoop lovende woorden. Vooral de afwezigheid van onkruid in de bedden viel op en ook gezondheid van de planten kon op complimenten rekenen. Eén van de aanwezigen vatte na afloop de tuin samen in twee woorden: 'vitaliteit' en 'diversiteit'.

Ik realiseer me maar al te goed dat de manier waarop de tuin er nu bij staat, voor een groot deel ook te danken is aan alle hulp die ik krijg. Het maakt me een dankbaar mens. En complimenten mogen ontvangen van deze groep tuinders voelde als de kers op de taart.

--

De leestips

Dit is niet iets wat uit de lucht komt vallen, he. Die supermarkteigenaar had het al een tijdje kunnen zien aankomen. Als je aan de ene kant zegt dat iedereen morgen zou moeten stoppen met roken, maar je aan de andere kant een zaak hebt die het nodig heeft om er aan te verdienen, ben je wat mij betreft niet geloofwaardig meer. Tabaksverslaving is een groot probleem dat opgelost kan worden. Dan moeten we dat gewoon doen.

Mooi voorbeeld dat een geefeconomie best wel eens zou kunnen werken. 

Gelukkig zijn dit soort krachten ook nog steeds aan het werk. Interessant interview met de oprichter van Caring Doctors.

Langzamerhand begint het besef door te dringen dat we toch echt anders met onze leefomgeving om moeten gaan. En het mooie is dat je ook gewoon voedsel kunt produceren zonder pesticiden. Kom maar eens kijken in onze zelfoogsttuin als je dat niet gelooft.

Er leven potentieel dus meer dan 150 verschillende dieren rondom deze plant. Waarom zou je hem dan willen bestrijden?

Het duurt even, maar dan heb je ook wat.

Daar zitten tips tussen die goed zijn om te weten.

Dit is handig om te weten als je de kans wilt vergroten dat je gezond oud wordt. Een jaar lang krachttraining op latere leeftijd heeft dus een beklijvend effect.

Laat dit geen waarheid worden. Het tegengaan van klimaatverandering, waaronder het vermijden van dit kantelpunt, zou onze hoogste prioriteit moeten zijn.

--

De kijktip

Beetje saai vormgegeven video. Maar het geeft wel stof tot nadenken. De manier waarop we nu wereldwijd met voedselproductie en -consumptie omgaan, is geen houdbaar systeem. Linksom of rechtsom zal er echt wel iets moeten veranderen. Als simpele consument kun je in ieder geval twee belangrijke dingen doen: verminder je consumptie van (vooral rood) vlees en verspil geen voedsel.

zondag 23 juni 2024

Over midzomer, vuur, biologisch, zingeving, meent, parkinson, verspilling en klimaatverandering

We zijn voorbij de langste dag van het jaar. Om dat moment in het jaar te markeren, hielden we gisteren (zaterdag) ons midzomerfeest.
Dat betekende dat oogstgenoten ook 's avonds terecht konden om te oogsten. We maakten een mooi vuur. Er was lekker eten, muziek en goede gesprekken.

De aanwezige kinderen vermaakten zich opperbest met het aanwakkeren van het vuur. Daar zijn kinderen altijd wel goed in. Maar spelen met vuur houdt ook een zeker risico in zich, dus ik, als groentemeester, veranderde voor de gelegenheid even in de vuurmeester. ;-)

Zo'n vuurtje bouwen en mooi houden, blijft een fascinerende bezigheid. En het houdt het kind in je ook wakker.

--

De leestips

Wat ik niet snap… Boeren lopen dit seizoen massaal tegen de beperkingen van klimaatverandering aan. En als we niets doen, wordt dat in de toekomst alleen maar erger. En toch willen belangenorganisaties zoals LTO en Agractie niets weten van maatregelen tegen klimaatverandering. Schiet mij maar lek.

Dit gaat de goede kant op. Je kunt helpen duwen door voortaan alleen nog maar biologische bloemen te kopen. Dat hoeft niet ingewikkeld te zijn. Vraag er naar in je lokale bloemenwinkel of bestel op www.wilderful.nl

Weer een reden om te stoppen met het onnodig vervuilen van onze leefomgeving. De enige reden om gif te spuiten is economisch gewin. We hebben de economie veel te belangrijk gemaakt in onze levens. We zouden moeten toe bewegen naar een systeem waarin de ecologie het belangrijkst wordt om beslissingen op te baseren in plaats van de economie. Je kunt je portemonnee ook vullen door activiteiten te ontplooien die goed zijn voor de wereld.

Zou je hier echt het percentage voedselverspilling lager mee kunnen krijgen? Zo ingewikkeld is het systeem van de huidige houdbaarheidsdata toch ook weer niet. Misschien moet het gewoon wat vaker uitgelegd worden. En het helpt ook om de data duidelijker op de verpakking te zetten. Het is soms echt wel zoeken tussen alle andere kleine lettertjes.

Beetje technisch verhaal op dat blog. Maar de auteur legt wel duidelijk uit aan welke knoppen we kunnen (en moeten) draaien. Dat we het worst-case-scenario achter ons hebben gelaten, geeft hoop zegt hij. Ik vind het nog een beetje summiere hoop. Maar iedere grote verandering begint klein.
Mijn conclusie is dat we wat betreft CO2-uitstoot de huidige weg moeten vervolgen, maar dat de focus (ook) moet op methaan en lachgas. En dat zijn twee vormen van uitstoot die alles met voedselproductie van doen hebben. 

Eigenlijk is het best vreemd hoe wij om gaan met vlees eten in onze maatschappij. We vinden het volstrekt logisch dat je het dier dat je opeet helemaal nooit gekend hebt. Er valt wat voor te zeggen om daar anders mee om te gaan. Ik zou zelf niet eens weten hoe het moet zijn om vlees van eigen dieren te eten.

Deze horde is voorlopig weer genomen. Nu maar hopen dat er op basis hiervan ook effectief beleid komt.

Ik dacht eigenlijk dat er de laatste jaren in beheerde bossen ook steeds meer dood hout bleef staan en liggen. Heb ik dat dan verkeerd begrepen? Ons eigen bos bevat in ieder geval wel een ruime voorraad aan dood hout. Maar holenbroeders heb ik daar eigenlijk nog niet gezien.

Mooie organisatie: Ark rewilding.

Ik ben wel aardig in de buurt van mijn eudaimon gekomen, denk ik. 

De Bolster vraagt terecht aandacht voor bio-landbouw in het onderwijs. En ze leggen helder uit waarom dat belangrijk is.

Nederigheid. Valt dat te leren? Hoe?

“Iedereen die in Nederland iets met walnoten doet of wil gaan doen, moet dit boek aanschaffen. Punt.” Waarvan akte.

Het gaat hier eigenlijk om een nieuwe vorm van de tragedie van de meent (tragedy of the commens). Ik ben dus bang dat het argument dat iedereen die actief is in de ruimtevaart er financieel belang bij heeft dat de ruimte geen puinhoop wordt, er niet voor zal zorgen dat het opgeruimd wordt. Je zult daar afspraken over moeten maken. Bijvoorbeeld: de vervuiler betaalt...

Hopeloos. Ruim dertig jaar geleden werd er ook gezegd dat de vraag naar neushoornhoorns naar beneden moet. Ik denk niet dat dat de oplossing gaat zijn, want dan was het al gebeurd.

Diversiteit is altijd beter. 

--

Geen kijktip deze keer















zondag 16 juni 2024

Over het leven, vrijwilligerswerk, afscheid, voedsel, geld, slakken en diversiteit

Weer geen foto van afgelopen week, maar van de week ervoor. Deze foto ontving ik deze week in mijn mailbox.

Zoals velen van jullie weten, startte ik in 2015 als vrijwilliger bij Voedselbos Vlaardingen. Ik werkte toen nog bij SCOH op het stafbureau en op de P. Oosterleeschool in Den Haag. Mijn vakgebied was het snijvlak tussen onderwijs en ict. Ik had in die tijd de vrijdag vrij. En dat was een dag waarop ik heel andere dingen kon gaan doen.

Mijn vrijwilligerswerk bij Voedselbos Vlaardingen zette het groene in mij weer aan. Als kind was ik veel met natuur bezig. En mijn interesse voor het vak biologie is ook altijd groot geweest. Tuinieren heb ik altijd leuk gevonden. En we hebben altijd veel planten in huis gehad. Maar Voedselbos Vlaardingen veranderde wel wezenlijk iets. Ik kwam in contact met permacultuur en mensen die heel anders tegen de wereld aankeken dan dat ik tot dan gewend was. 
Ik leerde in korte tijd ontzettend veel bij over ecosystemen, successie, ecologie, voedselproductie en nieuwe sociale verbanden. En uiteindelijk maakte het dat ik daarna ook een aantal andere stappen gezet heb die er toe geleid hebben dat ik nu een zelfoogsttuin run vlakbij mijn huis.

Mijn vrijwilligerswerk bij het Voedselbos bestond er in eerste instantie uit dat ik gewoon met kruiwagens houtsnippers liep te kruien om paden aan te leggen. En we hebben in het begin heel veel bomen en struiken geplant. Vrij snel vatte ik het plan op om een website voor het voedselbos op te zetten en daar verslag te doen van waar we mee bezig waren. Later trad ik toe tot het bestuur als secretaris. Ik heb dat allemaal steeds met veel plezier gedaan. Maar door mijn andere groene bezigheden had ik steeds minder tijd voor het vrijwilligerswerk ín het bos. En vorig jaar heb ik aan het einde van de zomer besloten om het bestuur weer te gaan verlaten. Per april is er officieel een opvolger gevonden aan wie ik het werk vol vertrouwen heb overgedragen.

Op de foto, die gemaakt is tijdens de laatste bestuursvergadering, krijg ik van Jeroen - de initiatiefnemer en huidig voorzitter van het voedselbos - een cadeautje ter afscheid uitgereikt. Dit moment sluit voor mij een mooie periode af. En daarom zeker een vermelding op dit blog waard.

Het afscheid is echter nog niet definitief. Ik blijf mij voorlopig zijdelings nog wel bemoeien met het voedselbos in Vlaardingen, want ik ben nog betrokken als beheerder van de website en de mailomgeving. En af en toe zal ik nog een rondleiding geven, als de gelegenheid zich voordoet. Want de leraar in mij is ook nog wakker.

--

De leestips

Zoveel procent minder dit en minder dat, zegt alleen iets als duidelijk is waar je het mee vergelijkt. Ze hebben 200.000 Amerikanen genomen. Daar zitten sowieso een heel aantal mensen tussen die ongezond eten omdat dat in Amerika nou eenmaal nog meer voor de hand ligt dan hier. Is dan niet ieder dieet met meer groenten zoveel procent beter…?

Als olifanten elkaar namen kunnen geven, is de vervolgvraag natuurlijk of er nog meer woorden zijn die ze gebruiken. Interessant hoor.

Is dit een goed idee?

Dat is heet.

Bij De Groentemeester wil ik heel graag stagiairs begeleiden. Ze mogen rekenen op een rijke leeromgeving en een prettige werkomgeving. Maar als ik ze een vergoeding zou moeten gaan geven, houdt het gewoon op. Dat kan ik vanuit de zelfoogsttuin simpelweg niet financieren.

In zekere zin schiet defensie hier ernstig tekort op het gebied van veiligheid.

Het wordt tijd dat iedereen verstandige beslissingen gaat nemen. We zouden mijn inziens moeten afkoersen op een tevreden leven met veel minder energieverbruik en veel lokalere bezigheden. Auto (bijna) niet meer gebruiken, lokaal voedsel produceren, minder nachtelijke verlichting, geen 24-uurseconomie nastreven. Om maar een paar voorbeelden te noemen.

Altijd handig om zo’n lijstje te hebben.

Mooi artikel van het WNF. In onze zelfoogsttuin gaat het wat diversiteit op ons bord al een stuk beter. De 85 oogstgenoten krijgen door het seizoen heen meer dan 70 verschillende gewassen op hun bord. En ik vind het leuk om dat aantal gestaag uit te breiden. Zo zijn we met de kruiden van 10 verschillende soorten vorig jaar naar 24 soorten dit jaar gegaan. Niet alles lukt even goed, maar het gaat om de richting waarin we bewegen.

Verstandige oproep.

Uitroeiing van de reuzenberenklauw is wel mogelijk. In Voedselbos Vlaardingen hebben we dat na 7 jaar laten zien. Het terrein stond bij aanvang van het project vol met deze plant. We hebben simpelweg iedere plant iedere keer weggestoken en de bloei weten te voorkomen. Na 7 jaar is de zaadbank uitgeput en komt hij niet meer terug.

“Life will find a way.”

“Life will find a way.”

Interessant onderzoek. Langs De Groentemeester hebben we ook een sloot die minstens 40 meter oever heeft. Misschien leuk om dat eens in kaart te brengen.

Mooie ontwikkeling. Onder het motto: Zorgen wij goed voor de natuur, dan zorgt de natuur goed voor ons.

--

De kijktip (of eigenlijk een luistertip)

Wist je dat deze uitspraak eigenlijk uit de film Jurassic Park komt? In die film vindt een gesprek plaats over het feit dat de dinosaurussen die ze weer tot leven hebben gewekt alleen maar vrouwtjes zijn. Om te voorkomen dat ze zich op eigen houtje zouden kunnen vermeerderen. Eén van de aanwezigen zegt dan dat dat geen waarborg zal zijn. Want: het leven vindt er wel iets op.
En van die uitspraak is dit mooie liedje gemaakt.




zondag 9 juni 2024

Over rondleidingen, energiegebruik, biodiversiteit, bloemen, optimisme en stadslandbouw

Dit fotootje was niet van deze week. Maar omdat het toch leuk is om hier iets over te vertellen, kies ik deze week dit beeld van 23 mei. (En -niet verder vertellen-  ik had deze week ook niet echt een andere geschikte foto eigenlijk... We hebben vooral hard gewerkt om de hele klussenlijst klein te krijgen. En dat is voor een groot deel gelukt!)

Op donderdag 23 mei organiseerde Fonds Schiedam Vlaardingen een netwerkbijeenkomst voor groene initiatieven in Maassluis, Vlaardingen en Schiedam, onder de noemer: Natuurlijk Netwerken. Dat doen ze vaker, met als doel dat de deelnemers elkaar steeds beter weten te vinden. Deze keer mochten we iedereen welkom heten bij Weij. 

Er waren onder andere mensen bij van Code Groen, Stadslandbouw Ruytenburch, Voedselbos Vlaardingen en Duurzame Maassluizers en wij van Weij en het Fonds zelf natuurlijk. Ik heb niet de hele gastenlijst paraat, dus ik vergeet ook vast nog wel organisaties. In ieder geval was het gezellig druk. En we hadden gelukkig goed weer.

Het leuke aan het zijn van de gastlocatie is dat je van alles mag vertellen over je project. Ik gaf de aanwezigen dan ook met veel plezier een rondleiding over de tuin. Er was veel échte belangstelling en verwondering over de snelheid en de professionaliteit waarmee ik de zelfoogsttuin heb opgezet.

Tijdens zo'n rondleiding leg ik altijd uit dat we volgens biologische principes werken, maar niet biologisch gecertificeerd zijn. En uiteraard waarom ik die keuze heb gemaakt. Ik vertel over de start van het project en hoe de Groentemeester ingebed is in het grotere project van Weij. Ik geef aan dat we dankbaar gebruik maken van heel veel hulp van vrijwillige handen en dat we die betrokkenheid juist nastreven. Ik laat zien welk gereedschap we gebruiken en welke keuzes daaraan ten grondslag liggen. En uiteraard laat ik weten dat de oogst vorig jaar overvloedig was, en dat we er nu net zo hard aan werken om dat dit jaar ook voor elkaar te krijgen. Bovenal maken we het een plek waar het voor iedereen goed toeven is.

Veel deelnemers geven na zo'n rondleiding aan dat ze het een inspirerend verhaal vinden. Dat was ook nu weer zo. En dat is fijn om terug te krijgen.

Je kunt trouwens zelf ook een keer zo'n rondleiding meemaken, als je dat leuk vindt.
Iedere derde zaterdag van de maand geef ik er één vanaf een uur of twee. De eerstvolgende is komende zaterdag, op 15 juni.
Meer informatie vind je hier.

--

De leestips

Ik begrijp de activisten dat ze het proberen tegen te houden. Ik begrijp ook de overheid die niet afhankelijk wil zijn van gas uit het buitenland. Ik weet niet of het bezetten van dit platform op de lange termijn nou de meest effectieve actie is die je kunt uitvoeren. De echte actie is dat we onze verslaving aan fossiele brandstoffen moeten inperken. En eigenlijk zouden we misschien nog wel verder moeten gaan en ons algehele energieverbruik onder de loep nemen. We verspillen echt enorme hoeveelheden energie met zijn allen. Omdat het kan. (Maar eigenlijk kan het helemaal niet…)

Mooie ontwikkelingen. Van dit soort innovatie moeten we het hebben.

Misschien een mooie kans voor die bloemisten die aan de kant gezet worden om te gaan samenwerken met Wilderful. Daar wordt de wereld mooier van, want zij leveren uitsluitend natuurvriendelijke bloemen uit het seizoen. Wilderful werkt juist wel met lokale bloemisten en wil toe groeien naar een landelijke dekking.

Is dat zo?

Kijk, dat gaat de goede kant op.

Wij koken vrijwel nooit meer met zakjes en pakjes. Maar toen wij net leerden koken, was het wel handig om gewoon de beschrijvingen op de pakjes te kunnen volgen. Je moet het uiteindelijk wel op een of andere manier leren. En ons onderwijs schiet daarin gewoonweg tekort. Raar eigenlijk dat we zoiets belangrijks als voor je eigen voeding kunnen zorgen, bijna geen aandacht krijgt in ons onderwijsbestel.

Via de nieuwsbrief van Hofweb werd ik gewezen op deze verkiezingen. Ik vond het leuk om door al die initiatieven te bladeren. Natuurlijk heb ik ook mijn stem uitgebracht. Je mag in totaal 10 punten verdelen over verschillende VOORbeelden. Dat is ook sympathiek. 

--

De kijktip

Goede tips. Hij weet waar hij het over heeft.

zondag 2 juni 2024

Over bloemen, CO2-uitstoot, weersextremen, rss, bijen, vogels en verkiezingen

Deze keer geen foto die ik zelf gemaakt heb. En ook geen foto van de zelfoogsttuin. Nee, iets anders. Over bloemen dus. Deze foto heb ik geleend.

Afgelopen week was ik namelijk bij het lanceringsfeest van Wilderful. Dat vond plaats op het adres van mijn oude stage: zelfoogsttuin Bij Mei in Zoeterwoude. Wilderful? Wat is dat, zul je misschien denken. Nou, lees maar even verder dan. Want dit verdient alle aandacht.

Veel mensen kopen weleens -of misschien zelf wekelijks- een bosje bloemen. We houden van natuur. We houden van bloemen. En we halen die natuur graag in huis. Het maakt ons vrolijk. En we doen een ander er graag een plezier mee.

Wat veel mensen zich niet realiseren, is dat de bloemenindustrie die al die boeketten verzorgt, niet zo goed voor onze planeet is. Er worden allerlei trucs uitgehaald om op heel onlogische momenten bepaalde bloemen te kunnen aanbieden. Op het gebied van energie- en pesticidengebruik is in deze sector nog wel wat verbetering mogelijk. Dat is geen populaire boodschap, omdat mensen dan gauw denken dat ze geen bloemen meer kunnen kopen. Maar niets is minder waar.

Als je je als consument al bewust bent van de impact die jouw (wekelijkse) bosje bloemen heeft, dan nog is het helemaal niet zo makkelijk om toch een verantwoorde bos bloemen te scoren. Want hoe kom je aan natuurvriendelijke bloemen die passen bij het seizoen?
Nou, daar komt Wilderful dus in beeld. Dit is een samenwerking tussen biologische kwekers en duurzame bloemisten. Zij hebben afgelopen donderdag een platform gelanceerd met de naam Wilderful. Op hun site kun je natuurvriendelijke seizoensbloemen bestellen en laten thuisbezorgen. Hoe makkelijk wil je het hebben?

Ze hebben de missie om een verandering te bewerkstelligen in de sierteeltsector. Ze willen het de  bewuste consument die van bloemen houdt makkelijk maken. Ik ondersteun deze missie van harte.

Kijk maar eens op www.wilderful.nl, als je er meer van wilt weten.

--

De leestips

Gloort er dan toch hoop aan de horizon?
Als deze daling doorzet, verliest een groep Nederlanders een argument in de discussie dat we als Nederland ons deel moeten doen. Nu wordt er steeds gezegd dat China en andere landen eerst maar eens moeten gaan leveren. Nou, dat lijken ze inderdaad van plan. Zullen we dan maar gewoon meedoen met onze paar procent.

Ik zit er ergens tussenin, denk ik. Ik hou wel van een goed plan en een realistische planning. Maar je moet wel binnen ieder initiatief de ruimte kunnen voelen om fouten te mogen maken, te mogen afwijken van je plan(ning) en onderweg het nodige te leren. Dat maakt het juist interessant.

49,1 graden is nog steeds heel heet. Koelen proberen ze daar met airco’s. Maar dat is uiteindelijk een vorm van het paard achter de wagen spannen. Wist je dat een goed geplaatste boom voor verkoeling van zo’n tien graden kan zorgen? Zonder last te hebben van uitval van de energievoorziening.

Alles is met alles verbonden. En wij proberen het in stukjes te hakken om het te begrijpen.

Kritische beschouwing op het functioneren van het internet van tegenwoordig. Het brengt ons veel, maar de keerzijde is soms misschien nog wel groter.

RSS is een technologie waarvan het gebruik ervan wat mij betreft actief onderwezen zou moeten worden op school. Het maakt mensen weerbaarder tegen al het social media geweld dat iedere dag op je af komt. Goed dat zulke initiatieven zoals in deze post beschreven worden bestaan dus. Maar ben ik nu in overtreding voor wat betreft regel 2 van deze club?

Als ik dit zo lees, liggen er voor Maassluis veel kansen om een 15-minutenstad te worden. Aan sommige vereisten voldoet de stad al. Vooral op het vlak van het minder normaal maken van autogebruik moet mijn inziens actief gewerkt worden. Uiteindelijk krijg je daar een leefbaardere omgeving door.

De informatie die onze imker bij Weij hierover geeft, is anders dan wat in dit rapport staat. Hij vertelt dat er aanzienlijke schade kan ontstaan aan de nesten met honingbijen. In onze omgeving is er een werkgroep van imkers die probeert om de Aziatische hoornaar op afstand te houden. De nesten worden zoveel mogelijk opgespoord en onschadelijk gemaakt.

Nu ik steeds vaker hele dagen op het land ben, begin ik het plezier dat mensen uit het spotten en herkennen van vogels halen steeds meer te snappen.

Overwegingen om mee te nemen als je komende week gaat stemmen voor de Europese verkiezingen. Deze wetenschappers maken zich niet voor niets zorgen. Trouwens, ik maak me ook zorgen. We hollen de veerkracht van de natuur uit met onze manier van leven. Een transitie is nodig. Wij kunnen simpelweg niet bestaan als de natuur het niet redt.

Waarvan akte.

Staan we op een beslissend moment in de tijd? Dat zou zomaar kunnen. Hopelijk kiezen veel mensen komende week verstandig. Denk aan de lange termijn.

Dit kan ook helpend zijn bij je keuze op 6 juni.

--

De kijktip

Hopelijk komen steeds meer mensen tot het inzicht dat al onze kleine acties uiteindelijk het grote verschil maken. Daar hebben we wel wat vertrouwen voor nodig. De voorbeelden die ze hier laten zien wekken in ieder geval het vertrouwen dat het mogelijk is. Als we de juiste acties maar uitvoeren.

zondag 26 mei 2024

Over tuinbonen, plaagbestrijding, bestuiving, nattigheid, biodiversiteit en oude ambachten

De tuinbonen naderden hun hoogtepunt deze week. Over die teelt is dit seizoen best al veel te vertellen. 

Hoewel we vorig jaar gewoon een mooi oogstje tuinbonen konden uitdelen, was ik niet zo tevreden over hoe die teelt verliep. Daarom was ik er dit seizoen op gebrand om het beter te doen. Ik had een streven om iets eerder tuinbonen te hebben en het moest idealiter ook wel iets meer oogst opleveren. 

Daarom hebben we begin februari de tuinbonen in potjes voorgezaaid. Dat was zo'n beetje het eerste dat we in de kas aan opkweek opstartten. Het verschil met vorig jaar was dat ik vorig jaar alles gewoon ter plekke (in het teeltbed) had gezaaid. En toen had ik allee maar een klein klusje voorgezaaid om op de plekken waar de plantjes niet opkwamen ze er tussen te kunnen zetten. Maar dit jaar deden we het anders. Bijna 900 plantjes hebben we voorgezaaid en toen ze eenmaal mooi opgekomen waren, hebben we ze uitgeplant in de bedden. Ik kwam voor één bedje nog plantjes te kort. En die hebben we toen alsnog direct gezaaid. 

En wat een geluk dat ik voor deze aanpak had gekozen. Want de tuinbonen die ik in dat ene bedje direct had gezaaid, daarvan heeft er géén één het gered. Te nat waardoor ze zijn gaan rotten, en te veel slakken die de dappere kiemplantjes die het wel redden de nek omdeden. Het is allemaal ten onder gegaan. Maar de plantjes die we hadden voorgezaaid, deden het des te beter. Met als resultaat dat ik nu vijf bedden met planten heb staan die mooie tuinbonen aan het vormen zijn.

Een bekend fenomeen bij tuinbonen zijn de luizen die op een gegeven moment de toppen gaan bevolken en daarna de hele plant kleverig en zwart maken. En op die luizen komen mieren af die ze vervolgens gaan beschermen tegen roofdieren. Want die mieren houden de luizen zoals wij mensen koeien houden. Ze zorgen voor ze en ze melken ze. De luizen scheiden een zoetige vloeistof af die de mieren lekker vinden. 

Maar de luizen trekken ook lieveheersbeestjes en andere rovers aan. Die lusten die luizen wel rauw. Ze hebben er de confrontatie met mieren voor over. En het mooie is, dat de lieveheersbeestjes zich nu snel aan het vermeerderen zijn. Ik heb al meerdere legsels van eitjes gezien. Clustertjes van gele speldenknopjes zie je dan op de blaadjes van de plant zitten. Over een tijdje komen de larven van de lieveheersbeestjes tevoorschijn en die eten nog meer luizen dan de volwassen dieren. Plaagbestrijding die de natuur zelf verzorgt in optima forma. Het is mijn hoop dat die lieveheersbeestjes straks dan een beetje in de buurt van de tuin blijven voor als zich in een ander gewas een plaag voor doet. Dan zijn de ordetroepen meteen aanwezig, zullen we maar zeggen.

En dan deed ik nog een andere observatie. Tussen de planten vliegen ook hommels rond. Voor de bestuiving van de bloemen zodat zich ook echt bonen kunnen gaan vormen. Maar er viel me iets op. Die hommel die ik volgde, ging de bloem niet in aan de voorkant. De bloemen zijn vrij langwerpig, als een soort witte trompetten. Die hommel zou ook helemaal niet in die 'trompet' passen. Daar is hij veel te groot voor. In plaats daarvan ging hij bovenop de bloem zitten en prikte een gaatje vlakbij het punt waar hij bij de nectar kon komen. Slim van die hommel.
Toen ik vervolgens op internet ging opzoeken hoe de bestuiving van de boon dan plaatsvindt, kwam ik erachter dat de bonen helemaal niet door insecten bestoven hoeven te worden. De planten zijn zelfbestuivend. Dat betekent dat het stuifmeel door beweging uit de ene bloem geklopt wordt, en in de andere bloem terecht komt. De grap is wel dat het onhandige landen van de hommel bovenop de bloem voor die beweging zorgt. Dus zo helpt de hommel de zelfbestuiving van de plant toch een handje. Leuk om te weten toch?

Deze week was het ook tijd om de tuinbonen te toppen. Je haalt dan de kop uit de plant. Deels om die zwarte luis zijn favoriete kostje te ontzeggen, en deels omdat de groei van de plant dan niet meer naar nieuwe bloemen en bladeren gaat, maar naar de ontwikkeling van de bonen aan de plant. Zodat we straks mooie grote tuinbonen kunnen oogsten.
 
Ik zei het al. Er is best veel te vertellen over één zo'n gewas. Never a dull moment in de tuin dus. En dan te bedenken dat we in totaal meer dan 70 gewassen doen... Mooi werk.

--

De leestips

Tip: zet één of meerdere bomen voor je huis die ervoor zorgen dat je huis afgeschermd wordt van de zon. Uit ervaring kan ik vertellen dat het verschil in binnen- en buitentemperatuur op heel hete dagen kan oplopen tot minstens 10 graden. En dat kost dan dus geen energie.

Alles heeft met alles te maken.

Bij De Groentemeester valt het gelukkig vooralsnog mee. Maar herkenbaar is dit verhaal wel. Als je de gevolgen van klimaatverandering wil bekijken, leer je een hoop van het meedelen in een zelfoogsttuin of csa.

Gelukkig zijn we voor het inzetten van herstel niet alleen afhankelijk van Haagse plannen. Want daar lijken we het niet van te moeten hebben. Ik ken veel initiatieven van particulieren, stichtingen en ondernemers die hier wel hun steentje aan willen bijdragen.

Laten we 2024 maar gewoon uitroepen tot het jaar van de slak, zou ik zeggen. Onder alles wat ik op til in de tuin, zitten deze vrienden.

Het is een slechte ontwikkeling dat in allerlei sectoren de bedrijvigheid in handen komt van enkele grote spelers. Ook hier zien we een verlies aan diversiteit. En dat betekent voor ieder systeem een verlies aan veerkracht. Feitelijk wordt er roofbouw gepleegd op de sectoren waarin dat gebeurt. Want het doel van de grote bedrijven is om er zoveel mogelijk geld uit te onttrekken.

Interessant programma die dag. Helaas kan ik niet in verband met de ecotuindagen van Velt waar we met onze zelfoogsttuin aan meedoen.

Dat wist ik niet.

Fijn dat er mensen zijn die de oude ambachten overeind houden. Industrialisatie en het streven naar efficiëntie hebben hun keerzijdes. En het is goed om je te realiseren dat er alternatieven zijn. Dit artikel gaat toevallig over graan en brood, maar het grotere verhaal hiervan gaat over de manier waarop we naar onze economie en ons menszijn kijken. Het is goed om je bewust te zijn van wat echt belangrijk is.

--

De kijktip

Handig overzicht. Ik zou het alleen geen trucs noemen. Eerder geeft het een soort overzicht van hoe het tussen mensen werkt. Hoe je invloed kunt uitoefenen op je sociale omgeving. Sommige van deze elementen worden gebruikt in de marketing en sommige zijn handig als je anderen wilt meenemen in een verandering. Ik kan me bovendien voorstellen dat het handig is om de werking van deze dingen te begrijpen als je kinderen moet opvoeden. Welke kende jij al?

zondag 19 mei 2024

Over planten-planten-planten, klimaatrisico's, AI, consuminderen, herenboeren en hoop

Planten, planten, planten. Dat is deze weken het devies. Het is 15 mei geweest: ijsheiligen. Dat betekent dat de kans op nachtvorst naar nul is gegaan. En daardoor kan nu ieder plantje dat we hebben opgekweekt buiten geplant worden. 

Dus deze week en de volgende week zijn we aan het planten, planten en planten. Op de foto hiernaast waren we bezig de spruitkool en de palmkool in de bedden aan het zetten. Die hebben best een flinke tijd nodig om te groeien, dus die planten we nu alvast voor een mooie oogst in het naseizoen. Verder plantten we ook alle kruiden, best al wat bloemen en wiedden we bij de wortelpeterselie. Ondertussen groeit het gras ook vrolijk door. Dus dat moest nodig gemaaid. En het nodige (voor)zaaiwerk moet ook gebeuren. Dus ja, we zitten in de periode van het jaar dat alles tegelijk komt.

Ondertussen hebben we de tweede oogstweek van het seizoen alweer achter de rug. En ik zie veel blije gezichten in de tuin. Spinazie, radijs, sla en verse knoflook staan nu bij veel mensen op het menu. 
De oogstgenoten die dat leuk vinden, hebben zich verzameld in de Groentemeester Recepten appgroep. Daarin worden met veel plezier recepten uitgewisseld met de groenten die in de oogst zitten. 

En man, man, man, wat komen daar lekkere dingen voorbij. Zo leuk dit werk!

--

De leestips

En ondertussen zitten we met een verkiezingsuitslag waarvan de grootste partij zegt dat klimaatmaatregelen onzin zijn. Hoe toekomstbestendig wil je het hebben?

Ook hier kunnen zelfoogsttuinen een rol spelen. Bij ons word je niet verleid met ongezonde keuzes. Je krijgt iedere week een lading gezonde groente en aan je lichaamsbeweging wordt ook gewerkt omdat je ze zelf mag komen oogsten. Als je er nou ook nog op de fiets naar toe komt, heb je voor jezelf een voedselomgeving gecreëerd waarin je automatisch gezonder wordt.

Hier kun je op tegen zijn. Maar het probleem wat er aan ten grondslag ligt, is onze enorme honger naar energie. Als we daar niets aan doen, blijven dit soort problemen bestaan.

Mijn gevoel zegt me dat dit niet de stappen in de goede richting zijn. Ik kan dat nog niet onderbouwen met goede argumenten, maar het beeld van een mens die denkt een soort god te kunnen worden, komt bij het lezen van dit bericht bij mij naar boven. AI is de zoveelste technologische ontwikkeling die al jaren met veel bombarie en hoge verwachtingen wordt aangekondigd. Maar de praktijk leert dat er met die ontwikkelingen ook altijd zware nadelen meekomen. En dat zal bij AI niet anders zijn. Het blijft spelen met vuur.

Ik dacht dat we er zo langzamerhand achter aan het komen waren dat oneindige groei niet goed is voor het voortbestaan van de wereld. Toch wordt hier verslag gedaan alsof groei het streven hoort te zijn. En de consumentenbestedingen die de groei veroorzaken illustreren dus ook weer goed hoe raar we er eigenlijk naar kijken. Kleding, schoenen en vliegvakanties. Precies de dingen waar mensen veel meer van kopen dan ze feitelijk nodig hebben. En dat moeten we dan positief vinden…

Wat experts te vertellen hebben, telt blijkbaar niet. 
Toch kwam ik ook een positief punt tegen. Ze willen vasthouden aan de klimaatdoelen. En als ze die niet dreigen te halen, moet het beleid aangepast worden. Zeggen ze. Nou, dan staat de deur nog op een kier voor verdergaande klimaatregelen. Laten we hopen dat ze er nog op tijd achter komen.

En nog maar eens beelden van de gevolgen van extreem weer. Dit keer vlakbij ons land.

Gelukkig zijn er ook genoeg van dit soort initiatieven die handelingsruimte geven aan mensen die het beste voor hebben met de wereld. Niet alleen het aantal Herenboerderijen is groeiende. Ook zelfoogsttuinen, voedselbossen en csa’s zaaien zich uit. Lang leve natuurlijke systemen.

Dit is ook leuk. Vlakbij huis organiseren de Duurzame Maassluizers een dag rondom biodiversiteit. 25 mei bij Weij.

Altijd goed om helder te hebben waarom je de dingen doet. En dan door te rekenen in hoeverre het haalbaar is. En dat heeft alles te maken met de context waar je in opereert. Voorlopig is het voor mijn zelfoogsttuin nog van belang dat de omzet doorgroeit. En na de investeringen van de eerste jaren moeten de kosten nog iets omlaag. En dan komt een duurzame ‘lifestyle-business’ in beeld.

Er gebeurt een hoop in voedselbosland. En dit zijn slechts de werkzaamheden van één onderzoeker. Hoopvol dat universiteiten, en zeker ook Wageningen, steeds meer studenten tellen die toekomst zien in voedselbossen.

--

De kijktip

Gelukkig zijn er mensen zoals hij. Dat geeft hoop dat mensen kunnen zorgen voor een positieve impact op de wereldwijde ecosystemen in plaats de vernietigende invloed die we nu hebben. Hij laat met zijn projecten zien dat het mogelijk is. Maar daarvoor moeten er nog wel wat heilige huisjes op hun kop worden gezet. Desalniettemin is hoop altijd fijn.

zondag 12 mei 2024

Over de eerste oogst, vliegen, vogels, aanschuiftafels en voedseltransitie

En toen ineens was het zover! De eerste oogst van het seizoen.

We vierden afgelopen zaterdag een mooi lentefeest bij Weij om de opening van de Weij Bar en de start van het seizoen bij De Groentemeester te markeren.

Het was de hele dag gezellig druk en ik moet zeggen dat ik ook weer erg blij was met al die oude en nieuwe bekenden op het land. 

We kijken terug op een mooie dag. Cadeautjes uit Bos liet de knutselaars en kunstenaars vogelhuisjes maken om de muur van het clubhuis te versieren. 
Je kon foto's laten maken door Nienke van Unienkfotografie en uiteraard was de Weij Bar open voor de nodige versnaperingen.

En zal ik je eens een geheimpje vertellen? Ze verkopen dit seizoen ook ijs! Echt biologische ijs. Met zo'n warme dag als vandaag is dat natuurlijk smullen.

Kom je ook een keer langs? Houd daarvoor de activiteitenkalender in de gaten. Komende zaterdag geef ik bijvoorbeeld een rondleiding door de tuin. Wees welkom.

--

De leestips

Gezonde bodem > gezonde gewassen > gezonde mensen. Gelukkig wordt hier steeds meer onderzoek naar gedaan.

Ik snap wel dat mensen wegen zoeken om in het verweer te komen. We hebben een wereld geschapen waarin we het maar normaal (moeten) vinden dat alles ronkt en bonkt. En dat is best het heroverwegen waard.

En de politiek vraagt zich ondertussen af hoe het komt dat men de politiek niet meer vertrouwt… Wat mij betreft komt dat dus door dit soort besluiten.

Er wordt hier met vogelnamen gestrooid. Ik moet eerlijk bekennen dat ik bij lang niet alle namen een beeld van de vogel heb. Maarja, ik ben dan ook geen vogelaar. De interesse erin snap ik echter wel. Hoe leuk is het als je weet wat de natuur je voorschotelt. En dat geldt niet alleen voor vogels.

Ook een goed idee. 

--

De kijktip

Hier kan toch niemand op tegen zijn. Ik zeg: laten we beginnen met de uitvoering van dit plan. Of eigenlijk zijn we al begonnen. Herenboerderijen, voedselbossen, csa’s en biologische boerenbedrijven timmeren al behoorlijk aan deze weg. En er is gelukkig ook steeds meer interesse vanuit onderzoeksgroepen uit Wageningen. 
Het geschetste toekomstbeeld is toch een echte win-win-win. Laat de traditionele landbouwlobby maar kletsen. 

zondag 5 mei 2024

Over openingsfeest, vliegen, klimaatverandering, transitie en regeneratie.

Vorig jaar startte ik de zelfoogsttuin. En bij de ingang zette ik een schoolbord waar ik iedere week de oogst op noteerde. Dat schoolbord had ik gewoon op een plank geschroefd die ik tussen twee palen had bevestigd. Dat was heel functioneel, maar dat kon natuurlijk mooier.

Op andere tuinen had ik kraampjes gezien waar ook de voorgeoogste groenten in bakken gezet konden worden. Geïnspireerd op die kraampjes, maakte vrijwilliger Kees een ontwerpje voor ons eigen stalletje. En daar kon dan gelijk het schoolbord in opgehangen worden. 
Met zoveel mogelijk hergebruikte materialen, maakte Kees er een mooi bouwwerk van. Zie hiernaast het resultaat. Ik ben er dankbaar voor dat vrijwilligers als Kees zich zo betrokken voelen bij de tuin.

Het kraampje staat er trouwens mooi op tijd, want komende zaterdag vieren we ons openingsfeest bij Weij. De Groentemeester is dan natuurlijk ook open voor publiek. Ik geef om 10 uur en om 14 uur een rondleiding door de tuin. Dan kun je gelijk dit stalletje met eigen ogen komen bewonderen.

Er is natuurlijk tijdens het openingsfeest nog meer te doen. Kijk daarvoor op de website van Weij.
Voel je welkom!

--

De leestips

Hoeveel van dit soort berichten moeten we nog lezen voordat we doorhebben wat er aan de hand is. De aarde wordt steeds minder leefbaar. Alles zou er op gericht moeten zijn om de Aarde leefbaarder te maken. Maar we doen te weinig en te laat.

Zouden er echt mensen zijn die denken dat vliegen duurzaam kan zijn? Dan heb je wel een verknipt beeld van het begrip duurzaamheid.

En ook in dat deel van de wereld zien we extreme weersomstandigheden.

En nog een plek op Aarde met dezelfde symptomen.

Wij zijn echt niet de enige intelligente wezens op deze planeet. Ik durf zelfs de bewering aan dat sommige dieren wijzer zijn dan sommige mensen.

Kan iemand mij vertellen waarom dit een goed idee is? En als het dat niet is, is het dan nog wel mogelijk om het teniet te doen? Of hebben we hier te maken met een tipping point?

“Alleen minder vliegen helpt tegen klimaatschade.” Niet vliegen trouwens ook.

Goede verteller.

--

Geen kijktip deze keer