zondag 30 april 2023

Over opkweek, klimaatactivisme, biobloemen, bestuivers en opwarming

Een deel van de opkweek voor De Groentemeester gebeurt bij mij thuis onder het zolderraam. De paprika's en pepers stonden daar al een tijdje. En vorige week hebben twee vrijwilligers op de tuin alle mais gezaaid.

Die mais is mee naar huis gegaan en mocht kiemen onder mijn zolderraam. Nu ruim een week verder staan ze als fiere sprietjes boven de grond. 

Gisteren zijn ook tweederde van de aardappelen de grond in gegaan. Eindelijk. Want op dat stuk was het steeds te nat, waardoor ik eerder de grond niet kon bewerken. Dat is inmiddels dus voor elkaar. En morgen gaan de resterende aardappels de grond in.

Verder dient de eerste oogst zich ook al aan. Eén bedje radijsjes is klaar. Komende week ga ik de oogstgenoten uitnodigen om deze eerste bescheiden oogst op te komen halen. Als een soort teaser voor wat er dit seizoen allemaal nog gaat komen.

--

De leestips

Dit zullen niet de laatste acties van dit soort groepen zijn. Die bewegingen zijn groeiende. En terecht. Het dringt bij veel mensen nog niet voldoende door dat er echt iets moet gebeuren. Er zijn vergaande maatregelen nodig om onder die 1,5 graad opwarming te blijven. We kunnen het ook niet doen. Maar dan keert de wal het schip. We zullen dan vastlopen in onze eigen hang naar welvaart.

Als consument kun je ook meewerken aan deze verandering. Vraag om biologische bloemen. En als je van bloemen houdt, koop ze dan ook uitsluitend biologisch.

Dit klimaatbeleid gaat eigenlijk alleen over de energietransitie. Hopelijk gaat dat bijdragen aan het tegengaan van de klimaatverandering, maar ik denk dat er meer moet gebeuren. Ik lees vooral een weg van technologische oplossingen. We vervangen fossiel voor duurzame stroom en scharen voor het gemak kernenergie daar ook onder, want anders wordt het wel heel ingewikkeld. Zoiets moet de gedachte geweest zijn. Maar hiermee redden we het niet. Er zal echt heel veel energie níet meer gebruikt moeten worden. En hoe richt je de maatschappij dan in? Op die vraag wordt nog geen antwoord gegeven.

Het jaar is nu al uitzonderlijk en we zijn pas net begonnen. Bij De Groentemeester lijkt het vooralsnog mee te vallen. De aardappels gaan deze dagen de grond in en de rest loopt vrijwel op schema. Maar kleinschalige tuinbouw in een systeem dat drijft op diversiteit en minimale bodembewerking is wel anders dan het systeem waarmee de boeren produceren die in dit artikel aan het woord zijn. In zo’n nat voorjaar begin je te begrijpen waarom de verdichting van de bodems tegengegaan moet worden.

Langzaam zien we de wereld minder leefbaar worden. Als we hier uit willen komen, dan zijn ingrijpende maatregelen nodig. We zouden eens kunnen gaan beginnen met stoppen met vliegen, de auto zoveel mogelijk laten staan, onze tuinen flink vergroenen en onze boodschappen zoveel mogelijk biologisch en lokaal doen. Daarmee zijn we er nog lang niet, maar helaas is dat voor velen al een brug te ver. Gelukkig is de groep die dat wel inziet groeiende. Hoe zit dat voor jou?

Dat het slecht gaat met bestuivers wisten we toch al? Ik vind het een goed idee om een beter monitoringsnetwerk te hebben, maar ik snap niet zo goed hoe dit op korte termijn de bestuivers gaat helpen. Daarvoor zijn toch echt maatregelen nodig als stoppen met pesticiden (vooral op bloemen lijkt me…) en extensievere vormen van voedselproductie. Maar dat zal wel niet wetenschappelijk genoeg zijn. Dan moet je eerst meten.

Je kunt je boodschappen ook bestellen op hofweb.nl. Groot voordeel is dat alles dan ook gelijk biologisch is.

De scenario’s zijn beangstigend. We kunnen ons waarschijnlijk niet eens voorstellen hoe een wereld met een opwarming van 3,2 graden er uit ziet. En toch lijkt het daarheen te gaan.

--

De kijktip

Heldere uitleg over de do's and don’ts van het bomen planten. Een bos is meer dan een verzameling bomen. En welke bomen je kiest, en wanneer je ze plant, doet er ook toe.

zondag 23 april 2023

Over regenboog, aanmoediging, klimaatwetten, bloemen en de echte prijs

Afgelopen vrijdag zat ik net achter mijn computertje om de nieuwsbrief van De Groentemeester te tikken. En toen kreeg ik een appje met deze foto erin. Tom liep op het veld van Weij en maakte een hele serie van deze foto's.

Als je de nieuwsbrief al ontvangt, dan heb je gezien dat ik dit plaatje er meteen in gezet heb.

Die nieuwsbrief heb ik een aantal maanden geleden in het leven geroepen om geïnteresseerden op de hoogte te houden van het reilen en zeilen van de zelfoogsttuin. En nog steeds schrijven nieuwe mensen zich voor de nieuwsbrief in. Ik vind het erg leuk om zo nu en dan een stukje te schrijven. Voor mij is het meteen ook een manier om het allemaal een beetje te documenteren. Als ik dan later oud en grijs ben (en ik hoor mijn kinderen nu al zeggen: 'Dat ben je al!'), dan kan ik dat nog eens op het gemak allemaal teruglezen. Wie weet.

Mocht je de nieuwsbrief nou ook willen ontvangen, ga dan naar www.degroentemeester.nl en klik op de knop die ik daarvoor gemaakt heb. Hoe meer zielen, hoe meer vreugd.

--

De leestips

Ze hebben eerst een longlist gemaakt van 40 mogelijke kandidaten. Welke bloem krijgt jouw stem?

Leuk. En nuttig.

Ben benieuwd of dit gaat werken.

Dit zijn ingrijpende maatregelen. Maar wel nodig. En daarom goed dat het gebeurt.

En ik ben ook benieuwd of dit gaat werken. Benzine is al een paar keer fors duurder geworden. Maar ik zie toch steeds meer auto’s op de weg. Sowieso moet autorijden ontmoedigd worden. Ook elektrisch. Want die energie moet ook ergens vandaan komen. En dat gaat niet werken met alleen duurzame energie.

Iets om rekening mee te houden.

De hamvraag is natuurlijk of Albert Heijn hierin wel te vertrouwen is.

Mooie campagne van Milieudefensie. Ik vind het goed dat mensen met machtsposities op een persoonlijke manier worden aangesproken. Zij zijn in veel gevallen ook ouder of grootouder. Welke wereld willen we doorgeven? Zij kunnen andere koersen inzetten voor hun bedrijf en daarmee een betere wereld voor onze (klein)kinderen helpen realiseren. En dat verdient aanmoediging.

--

De kijktip

Even reclame maken voor deze actie. Bij drie tuincentra staat nu een groen klimaatplein. Als je ideeën of advies zoekt om je tuin te vergroenen, kun je hier terecht. Ik zeg: weg met de dichtgetegelde tuinen. Op naar veel meer groene tuinen.

zondag 16 april 2023

Over voedselbos, afkoeling, tovenaar en profeet, paasvuur en Shell

Gisteren was ik weer eens in Voedselbos Vlaardingen. Ik gaf een rondleiding aan een groep die werkt aan een voedselbos in Leiden: Hof van Matilo.

In 2015 werd ik in Voedselbos Vlaardingen vrijwilliger. Ik werkte toen als stafmedewerker onderwijs en ict bij SCOH, en als ict-coördinator bij de P. Oosterleeschool. Ik had wat tijd in mijn week over en het leek me leuk om iets groens te gaan doen. Ik hoorde over de start van een voedselbos in Vlaardingen, kwam in contact met de initiatiefnemer Jeroen Hooijmeijer en gaf me op als meewerkend vrijwilliger.

Niet wetende wat dat allemaal in gang zou zetten voor de verdere keuzes die ik daarna in mijn leven maakte. Van het één kwam het ander. Uiteindelijk ben ik met mijn werk in het onderwijs gestopt. En nu ben ik bezig met een mooie nieuwe plek aan de rand van Maassluis te helpen realiseren. Weij geeft ruimte aan De Groentemeester, de zelfoogsttuin die ik met veel plezier mag bestieren.

Die poort die op de foto bijna sprookjesachtig open staat, staat misschien ook wel symbool voor nieuwe wegen die bewandeld kunnen worden. Het is een uitnodiging naar een mooie toekomst.
En daar werd ik gisteren door die rondleiding weer aan herinnerd.

--

De leestips

Goede beslissing.

Grote uitdaging. Een deel van de oplossing zit hem hier ook in het verminderen van de vraag naar transport. Die denkrichting zie ik nog te weinig terug in de huidige benaderingen van de energietransitie. We moeten het energieverbruik fors verminderen.

Eerlijk is eerlijk, dit zijn stappen in de goede richting. Het verdient aanmoediging zodat ze harder gaan lopen. Want als partijen als Shell écht gaan meelopen in de maatregelen tegen klimaatverandering, dan kunnen we ergens komen.

Mooie achtergrond van het huidige bosbeheer.

“De wereld kan het zich niet permitteren om in blokken uiteen te vallen.” Dat klopt, we zitten allemaal in hetzelfde team als het op klimaatverandering aankomt.

Ja, hier ben ik ook benieuwd naar. De combinatie van de tovenaar en de profeet. Mogelijk komen we alleen op die manier echt vooruit.

--

De kijktip

Heldere uiteenzetting van hoe planten ervoor zorgen dat de planeet zijn lichaamstemperatuur in evenwicht kan houden. Ecosystemen zijn voor de wereld zoals organen voor ons lichaam. Wat als we deze natuurlijke systemen nou eens zoveel mogelijk in ere gingen herstellen. Niet technologie leidend laten zijn in de zoektocht naar oplossingen voor het klimaatprobleem, maar het bouwen aan het levende wezen waar we allemaal deel van uitmaken. Wat zou er dan gebeuren?

zondag 9 april 2023

Over vrijwilligers, water, biodiversiteitsverlies, tuinen en natuurherstel

Tussen en tijdens de regenbuien door werken we in de zelfoogsttuin gestaag door. Afgelopen week is er weer veel werk verzet. 

Ik mag me gelukkig prijzen met een behoorlijk grote en trouwe groep vrijwilligers. Op maandagen, donderdagen en zaterdagen zijn er groepjes vrijwilligers die met veel plezier een handje komen toesteken. Sommigen blijven de hele dag, anderen komen een paar uurtjes helpen. Alles onder het motto: vele handen maken licht werk. En je doet wat je kunt.

Deze week hebben we nog het laatste plantgoed in de grond gezet dat vorige week werd geleverd. En er is veel gezaaid. Bieten, wortels, snijbiet, pluksla, kapucijners en peulen. Maar voordat we de peulen en kapucijners konden zaaien, moesten er eerst palen met netten gezet worden. Op de foto zie je die inmiddels allemaal staan. Hier zijn de vrijwilligers bezig met het afdekken van de net gezaaide kapucijners met vliesdoek. Zodat de vogels ze niet meteen weer uit de grond pikken.

Morgen is er even geen vrijwiligerswerkdag. Want dan zitten we hier thuis aan de Paasbrunch. 
Vrolijk Pasen gewenst.

--

De leestips

Wie met zulke berichten nog steeds niet ziet dat er wat moet gebeuren… Stop met pesticiden, breng biodiversiteit terug.

Dit gaat nog steeds de verkeerde kant op.

Dit probleem kan er ook nog wel bij.

Wie met zulke berichten nog steeds niet ziet dat er wat moet gebeuren… O, ik val in herhaling.

Hè? Begint dit nu ook al de goede kant op te lopen?

Triest dat we mee (moeten?) gaan in een nieuwe wapenwedloop.

Uit de nieuwsbrief van het hoogheemraadschap. Welke maatregelen heb jij in je tuin al genomen?

Heel, heel zorgelijk. Weer een waarschuwing van moeder natuur waar we naar zouden moeten luisteren.

We weten zo veel nog niet. Interessant onderzoek dit.

Kun je hieruit de conclusie trekken dat groene tuinen gezond zijn?

De vogelbescherming wil dat er een publiekscampagne komt. Zouden er dan mensen zijn die nu nog niet weten dat de vogelgriep rondwaart? En dat deze ziekte de volgende pandemie kan zijn?

Er is inmiddels best veel kennis beschikbaar over het in toom houden van de populaties van deze rups. De ecologische beheermaatregelen zijn bewezen effectief. Het stimuleren van natuurlijke vijanden zoals mezen, gaasvliegen, roofwantsen, sluipwespen en vleermuizen heeft dus zin.

In de categorie goed nieuws.

Informatief.

Zeer compleet artikel van ARK Rewilding Nederland. Ze gaan in dit artikel alleen niet in op de mogelijke confrontatie tussen wolven en mensen. En aangezien veel natuurgebieden ook recreatiegebieden zijn, komt er een moment dat dat ook aan de orde komt. En wat gebeurt er als het eerste menselijke slachtoffer een feit is?

Waarvan akte. Lijkt me logisch om hier iets aan te doen. Afschaffen bijvoorbeeld.

--

De kijktip

Een vraag die ik me in ieder geval nooit gesteld had. Hoe plassen insecten? Deze man weet dat met veel enthousiasme te vertellen. De volgende keer dat je onder een boom doorloopt waar druppels uit vallen, zal je aan deze video denken. 
Mooi vind ik zijn toelichting over waarom hij dit onderzoek de moeite waard vindt om te doen. Zo simpel kan het zijn.

zondag 2 april 2023

Over plantgoed, vergroenen, bomen, kabinetsbesluiten, samen en Weij

In een groentetuin is altijd iets te doen. 

Deze week werd het eerste plantgoed geleverd. Een aantal kisten met verschillende slaplantjes, prei, broccoli en koolrabi stonden op maandagochtend op de spreekwoordelijke stoep.
De plantjes staan inmiddels bijna allemaal in de grond. Op de foto de preiplantjes nadat ze nét geplant waren. Hierna hebben we er tunneltjes overheen gezet om ze een beetje te beschermen.

We zijn een klein paradijsje aan het bouwen aan de rand van de stad. Naast de zelfoogsttuin komt Streekproeverij Weij. Maar de oude kantine van de ijsbaan moet nog omgebouwd worden tot die toplocatie. Eind 2024 moet dat dan open gaan. Tot die tijd komt er een foodtruck te staan die vanaf half mei een kopje koffie en huisgemaakt lekkers gaat serveren. De zelfbouwcontainer die dienst gaat doen als foodtruck is afgelopen week geleverd. Dus Weij krijgt steeds meer vorm. 

En ik hoorde dat het eerste ontwerp voor Voedselbos Weij ook gemaakt is. Ik ben benieuwd!

Hieronder de leestips van deze week.

-- 

De leestips

Meer bomen planten dus. Liefst bomen die een beetje groot en oud mogen worden. In Maassluis weet ik nog wel wat plekken waar dat kan. En vergeet de struiklaag eronder niet.

De logica is ver te zoeken.

Komende week is het de week van de groene tuin. In dit artikel achtergrondinformatie en tips om je tuin verder te vergroenen.

We kunnen bomen met allergene pollen ook niet compleet weren uit de buitenruimte. Volgens mij is ook hier diversiteit de oplossing. Je plant een straat dus niet vol met alleen maar berken, maar zet allerlei soorten bomen neer. Met het bomenkompas kun je er dan ieder geval voor zorgen dat je ook genoeg niet-allergene bomen neerzet.

Mensen die nu nog steeds gif gebruiken in hun tuin, snap ik echt niet. Zie je dan niet hoe de wereld ervoor staat? Of kan het je gewoon niets schelen?

Grappig. Tot 7 april kun je stemmen. Ik ga voor het goudoogje, denk ik. Insecten die luizen eten zijn altijd welkom in mijn tuin.

Logische samenwerking.

Dat er meer verbinding moet komen tussen natuur en landbouw lijkt me evident.

Bij Weij en De Groentemeester ligt er verstopt in de grond ook een hoop steenafval. Delen daarvan zouden we kunnen gebruiken voor dit soort muurtjes.

Sprinklr is goed bezig. En wat hier staat klopt wel. De sierteelt sector zal ook naar biologisch moeten omschakelen als we de wereld een beetje leefbaar willen houden.

Tjongejonge, hoe moeilijk kan het zijn?

En nog zo iemand die goed bezig is.

Ook een idee. Composteerbare kleding om de afvalberg aan weggegooide kleding te verkleinen.

Leuk. Misschien ga ik die groepsfunctionaliteit wel inzetten bij De Groentemeester.

Ik ben mijn mening over kernenergie nog aan het vormen. Deze informatie is daarbij ook wel belangrijk om mee te nemen. Eigenlijk is het belangrijkste argument om voor kernenergie te zijn dat we niet in onze energiebehoefte kunnen voorzien met alleen zonne- en windenergie. Het is daarmee een beetje kiezen uit kwaden. Zouden we niet beter onze energiebehoefte naar beneden moeten bijstellen?

--

De kijktip

Wat hier door Charles Eisenstein gezegd wordt, raakt me op de een of andere manier. Hij steekt al die mensen die het goede proberen te doen een soort hart onder de riem. Het kleinste kan het grootste zijn dat je ooit zal doen. Je hoeft niet te streven naar meer, beter en groter om de impact te maken die jij vanuit jouw positie kan maken. Luister naar je hart en je weet wat je moet doen. Zo vat ik zijn boodschap een beetje samen.
Ik denk dat hij gelijk heeft.