zondag 17 maart 2024

Over Google Maps, klimaatrisico's, vlees, ecosystemen, waterbesparing, bomen planten en het lokale vliegveld

Afgelopen week bekeek ik het pinnetje van de zelfoogsttuin op Google Maps. En tot mijn grote verrassing zag ik dat ze de satellietfoto hadden aangepast. Waar eerst nog een groot groen grasveld van de voormalige ijsbaan te zien was, was nu de zelfoogsttuin verschenen. Mooi toch?

Ik ben natuurlijk ietsje bevooroordeeld, maar ik vind het er meteen een stuk gezelliger uit zien met al die akkertjes in verschillende natuurtinten.

Het is dan ook gelijk leuk om te kijken of je kunt achterhalen van wanneer die foto is. Aan de drie zwarte vlakken aan de rechterkant te zien, stonden de vruchtgewassen nog niet in de grond. En helemaal links, aan de kant van het clubgebouw is net het begin van de bloementuin aangelegd. Dat zijn die paar zwarte streepjes die haaks op de rest van de tuin staan. Het vak waar de stokbonen stonden, is ook nog niet beplant. Dus op basis daarvan denk ik dat deze foto van ongeveer begin mei 2023 is.

De tuin ziet er nu al weer anders uit. We hebben er wat teeltvakken in de rand bijgemaakt en alle gewassen verschuiven volgens de vruchtwisseling grofweg één vak naar links. Inmiddels zijn de tuinbonen geplant en zijn de snijbiet en spinazie gezaaid. Komende week hoop ik de uien en de peulen de grond in te krijgen, en de radijs en raapstelen te kunnen zaaien. Langzaam zal de tuin weer groen gaan kleuren.

Vind je het leuk om het nog wat meer in beeld te volgen?
Of volg ons op Instagram.

--

De leestips

Klimaatbeleid zou (ook) een rechtse hobby moeten worden. Veiligheid, economie en internationale samenwerking worden geschaad als er te weinig gedaan wordt.

Dit is een prisoner’s dilemma. Die wereldwijde minimumbelasting is natuurlijk alleen effectief als alle landen in de geest ervan handelen. Maar als er ook maar één land is dat een regeling verzint om het te omzeilen, dan verliest iedereen. Dit gaat dus om vertrouwen.

Het is verstandig om ons te realiseren dat we zouden moeten opereren binnen ecologische grenzen. Het planetaire klimaatsysteem staat onder druk.

Wat je al niet kan onderzoeken. 

Don’t look up.

De moeite van het proberen waard. 

Het is maar net hoe je het bekijkt. Misschien zijn die grondprijzen er omheen wel belachelijk hoog. Van mij zouden ze Zestienhoven sowieso mogen ombouwen tot woonwijk. Liefst met stadslandbouw erin verwerkt. En doe die stadslandbouw dan een pachtprijs van 12 cent per vierkante meter. Ofzo.

--

De kijktip

Informatief betoog van deze meneer. De manier waarop veel van het reguliere vlees wordt geproduceerd, deugt niet. En dat laat hij hier zien. Aan het eind doet hij echter een pleidooi voor alternatieven als vleesvervangers en kweekvlees. Maar daar ga ik niet in mee. Ik denk dat we dieren zouden moeten inzetten om ecosystemen te verbeteren. Grote grazers zijn bijvoorbeeld nodig om (natuur)gebieden open te houden. En in teeltsystemen kan de mest en de activiteit van dieren de bodem verbeteren. Het gaat er dan wel om dat we die dieren op de juiste manier inzetten. En dat we daar dan ook vlees, eieren en zuivel aan over houden, is mooi meegenomen.
Verder ben ik niet overtuigd van vleesvervangers en kweekvlees omdat dat onnatuurlijke, bewerkte producten zijn. En steeds meer onderzoek laat zien, dat bewerkt (fabrieks)voedsel helemaal niet zo goed voor je gezondheid is op de lange termijn. Ik eet dus liever onbewerkt en natuurlijk voedsel. En daar vallen vlees, eieren en (een beetje) zuivel ook onder, wat mij betreft.

zondag 10 maart 2024

Over bloemen, teeltplan, biomassa, bewerkt voedsel, landbouw, water en ecosysteemdiensten

Ondertussen onder het zolderraam. Daar staan een aantal trays met voorgezaaide bloemen die rustig staan te groeien. Vorig jaar startte ik bij De Groentemeester ook een bloemenpluktuin. 

Eigenlijk deden we toen maar wat. Toen er in het kweekkasje ruimte vrij kwam, ben ik wat voor de hand liggende bloemen gaan zaaien. Zoals zonnebloemen en zinnia's bijvoorbeeld. En dat resulteerde erin dat we vanaf ongeveer begin juli de eerste bloemen konden laten plukken. 

Dit jaar wil ik dat anders doen. Het zou mooi zijn als we al eerder bloemen kunnen laten plukken. Daarom heb ik voor de bloementuin dit jaar ook een teeltplan gemaakt. En aan ruimte om voor te zaaien hebben we straks geen gebrek. Want we hebben er (bijna) een opkweekkas bij. Dat moet dus helemaal goed gaan komen.

Als alles goed gaat, hebben we vanaf half mei al bloemen te plukken. En het goede nieuws is dat je daar geeneens oogstgenoot voor hoeft te zijn. De bloementuin is straks beschikbaar voor iedereen die dat leuk vindt. Je rekent gewoon af voor wat je plukt.

Wil je het volgen? Ik hou jullie hier natuurlijk op de hoogte. Maar je kunt De Groentemeester ook volgen op instagram.

--

De leestips

Volgens mij zit de crux hem erin dat de bron van de biomassa duidelijk moet zijn. Als het gaat om afvalhout uit de houtindustrie is er relatief weinig aan de hand. Maar als het systeem misbruikt wordt om ‘afvalhout’ uit gezonde bossen te halen, dan is dit een heel slecht plan. En eerlijk gezegd geloof ik niet dat er genoeg politieke wil is om die toeleveringsketen zo transparant te maken dat we dat precies gaan weten. Als dat in ons huidige anonieme systeem überhaupt al mogelijk is.

Taal doet er toe omdat het ons denken bepaalt.  Snelwegen zijn dus geen verkeersaders. Opstoppingen zijn geen verkeersinfarcten. Er is namelijk ook geen hart dat de auto’s rond pompt. 

Goed om dit soort getallen eens te laten binnenkomen. Het zou helpen als ze er ook bij zouden zetten waar deze cijfers vandaan komen.

Ik eet al jaren vrijwel uitsluitend onbewerkt voedsel. Groente, fruit, noten, vlees en vis. En ik vaar er wel bij. Waar sommige anderen ieder griepje lijken mee te pakken, ben ik vrijwel nooit ziek.

Dit mogen ze in Zuid-Holland ook best doen. Vooral Midden-Delfland kan wel wat bomen gebruiken.

Triest toch dat landbouw een grote veroorzaker blijkt van biodiversiteitsverlies en klimaatschade. En dat terwijl we manieren kennen waarop landbouw juist kan bijdragen aan herstel van biodiversiteit en klimaat.

Ik noem hier toch maar weer een artikeltje hierover. Voor het geval je het gemist zou hebben. De aarde warmt op.

Water. Dat is een dingetje aan het worden.

Ik snap de neiging om betaald te willen worden voor ecosysteemdiensten. Zeker als er inkomstenderving plaatsvindt. Maar ik denk tegelijk ook dat we niet alles in het ‘geld-domein’ moeten stoppen. Lucht, water en bodem zouden geen verhandelbare dingen moeten zijn. Maar dat is een andere discussie. Dat gaat over commons en geefeconomie. Maar die discussie raakt wel aan het onderwerp ecosysteemdiensten.

--

De kijktip

Dit project vind ik echt leuk om te volgen. In deze video geeft hij aan dat niet alles rozegeur en maneschijn is als je zelfvoorzienend en afgelegen gaat wonen. Sommige dingen herken ik wel door mijn eigen project van de zelfoogsttuin. Vooral die oneindige todolijst.
Maar ik zou niet anders meer willen.

zondag 3 maart 2024

Over fruitstruiken, smeltend ijs, nattigheid, droogte en teamwork

Vorige week haalde ik samen met Tom een groot aantal bessen- en fruitstruikjes op bij WIJdehorst. Ken je dat?

Het ligt in Wassenaar. Erwin de Jong is daar de tuinder. Land van Ons is daar bezig om een oude plantenkwekerij om te zetten naar een regeneratieve vorm van landbouw. Er komt een csa en een voedselbos. Mooie plannen.
De vorige eigenaar heeft de fruit- en bessenplantjes achtergelaten en Erwin mag die plantjes gebruiken om te verkopen. En dat geld kan hij dan weer investeren in de mooie plannen die hij ten uitvoer aan het brengen is. Hij heeft nog heel veel planten staan. Dus als je voor jouw project ook wel wat bessenstruiken kunt gebruiken, ga dan vooral daar kijken.

Wij vervoerden die struiken naar Weij. En daar gingen afgelopen maandag de struikjes de grond in. Met een klein groepje hebben we in een ochtendje zo'n honderd struikjes in de bosrand gezet. Dus nu kunnen we eindelijk spreken van een voedselbosrand. Toch?

--

De leestips

Realiseer je dat dit als één van de tipping points wordt beschouwd in het klimaatsysteem van de wereld. 

Interessante longread over hoe we naar de wereld kijken en onze plaats daarin.

Terechte inspanningen om de opkweek voor de kleinschalige agro-ecologische of biologische tuinders meer in eigen hand te nemen. Ik hoop van harte dat de vacature vervuld gaat worden. Dus is opkweek je ‘ding’, pak je kans.

Dit is één van de redenen dat ik ander werk wilde gaan doen. Niet de belangrijkste reden, maar wel één van de redenen.

Kijk, dat is Nederland waar ik bij wil horen. Out of the box, oplossingsgericht en uiteindelijk gewoon doen.

Don’t look up.

Werk in uitvoering. Uiteindelijk gaat het erom of we met de hele wereld als team kunnen opereren. Dat betekent dat we elkaar moeten helpen en aanmoedigen.

En ook hier is de conclusie dat we beter fors in ons energieverbruik kunnen snijden dan te hopen dat technologie ons gaat redden.

Toen ik in de jaren negentig op de middelbare school zat, zei één van mijn aardrijkskundedocenten al dat de toekomstige conflicten over water(schaarste) zouden gaan. Dat moment lijkt steeds dichterbij te komen.

--

De kijktip

Mooi overzicht van 7 manieren om het leven tegemoet te treden. Hij vliegt er wel snel doorheen, maar het is een leuke inleiding tot deze termen. Ieder de moeite waard om je verder in te verdiepen.

zondag 25 februari 2024

Over tuinbonen, beginnen, geluk, kernenergie, zuivel, microplastic, klimaatlabel en veerkracht

Zoals beloofd. De tuinbonen zijn inmiddels gekiemd. En hiernaast dus het fotootje. Altijd een mooi moment in het jaar om die eerste kiemende plantjes te zien opkomen.

Afgelopen zaterdag kwamen we weer met een grote groep vrijwilligers bij elkaar. We verplantten een stuk van de bosrand. En daarna was er zelfs nog ruim tijd om de rest van het puin en het afval in de containers te deponeren waar we vorige week geen tijd voor hadden. 

We zijn er zo langzamerhand echt wel klaar voor om aan het seizoen te beginnen. Als het land nu een beetje vlot wil opdrogen, dan kunnen we de eerste bedden gereed gaan maken. Voorlopig lijkt het nog te nat om daarin iets te kunnen doen. Komende vrijdag komt de vrachtwagen onze compost bezorgen. En dat willen we dan zo snel mogelijk gaan verdelen over de bedden waarin we gaan beginnen. 

Maar zolang we dat nog niet kunnen doen, zijn er nog allerhande andere klussen die we ook alvast kunnen doen. Vanaf deze week zijn we weer wekelijks op maandag, donderdag en zaterdag bezig met een gezellige groep vrijwilligers. Voorlopig wel alleen de ochtenden, maar het begin is er!

Lijkt het je leuk om ook een keer mee te helpen? Kijk op www.degroentemeester.nl.

--

De leestips

Sowieso zou het gebruik van kunstmest aan banden moeten worden gelegd.

Alles is met alles verbonden. En wij mensen knippen alles in stukjes.

Het wordt opgeschreven alsof dit erg is. Maar is dat zo? Hier zitten toch ook positieve kanten aan?

Misschien een beetje raar, maar ik heb mijn standpunt omtrent kerncentrales nog steeds niet bepaald. Ik denk dat we niet zonder kunnen als we niet bereid zijn om fors in ons energieverbruik te snijden. Maar kernenergie maakt ook afval. Afval waarvoor we geen goede strategie hebben om er vanaf te komen. En nu lijkt het er dus op dat er wel eens een kerncentrale in onze buurt gebouwd zou kunnen gaan worden. Het rijk vraagt burgers wat ze daar van vinden. Tja.

In hoeverre speelt hier mee dat burgers steeds kritischer worden in hoe hun voedsel wordt geproduceerd én welk voedsel ze wel en niet willen eten? Daar zou ik dan nieuwsgierig naar zijn. Ik zit in een bubbel waarin veel mensen ófwel zuivel steeds meer links laten liggen (om dierenwelzijn) ófwel naar (rauwmelkse) zuivel zoeken die direct bij de boer vandaan komt. Heeft FrieslandCampina daar ook last van?

Bijzondere bevindingen. Vooral wanneer gevonden wordt dat suiker en frisdrank PFAS-gewijs gezonder is om te eten dan sommige soorten groenten en vlees. Dit pleit mijn inziens voor diversiteit. Eet zoveel mogelijk verschillende dingen.


Hier heeft hij een punt. De vraag naar energie móet naar beneden als we de klimaatdoelen willen halen. En dat zouden we moeten willen. Dus dan moeten we ons energieverbruik verminderen. Bijvoorbeeld door minder spullen te kopen, minder (ver) te reizen, meer uit het seizoen te eten en ons huis goed te isoleren.

Heeft deze meneer op Linkedin misschien een beetje gelijk? Zou zo maar kunnen. 
Tegelijkertijd kun je niet alleen maar naar de banken wijzen. Als we echt iets aan klimaatverandering willen doen, moeten we veel energiezuiniger gaan leven. En ik vraag me af of we dat genoeg willen om dat te kunnen.
Daarnaast is het feit dat banken naar buiten beginnen te brengen dat er klimaatrisico’s zijn, voor mij een teken dat er intern in hun organisaties ook iets aan het veranderen is. En dat zijn stappen in de goede richting. Zulke stappen die door mensen bij die banken genomen worden, moeten we aanmoedigen. Iedereen zit in hetzelfde team.

Mooi.

De veerkracht van de natuur is groot.

Interessante ontwikkeling. De aarde wordt hier feitelijk benaderd als één groot levend systeem. Een superorganisme waar wij deel van uitmaken.

Alles is met alles verbonden. Zeer verstandig om natuur en biodiversiteit als één van de pijlers te zien voor het tegengaan van klimaatverandering.

Het grootste probleem met dit probleem is dat het door veel mensen niet als probleem wordt gezien. Ga daar maar aan staan als de doelgroep van de campagne mensen zijn die zeggen dat shoppen hun hobby is. Die mensen moeten echt van heel ver komen…

Dit is geen nieuwsvoorziening. Dit is gewoon verkapte marketing voor de reisbranche. Welke cijfers liggen hieraan ten grondslag? Ik zou willen weten welk percentage Nederlanders deze reizen boekt. Het maakt namelijk nogal uit of 5% van de populatie dit doet of dat het om 75% gaat. Hier wordt namelijk de suggestie gewekt dat je er niet bij hoort als je je meivakantie nog niet geboekt hebt. Maar is dat zo? Daar geeft het artikel geen antwoord op.

--

De kijktip

Is geluk af te dwingen? Ik denk het wel. In deze video delen ze een aantal ‘stappen’ die je kunt nemen om dat te doen. Als ik kijk naar mijn eigen ervaring vind ik wel dat het hout snijdt wat ze hier zeggen.

zondag 18 februari 2024

Over veel handen, donkerte, biodiversiteit, gasverbruik en klimaataansprakelijkheid

Het was me het weekje wel weer. 

We kregen 'ineens' houtsnippers bezorgd dus we konden eindelijk de modderpaden veranderen in lieflijke houtsnipperpaadjes. Dat deden we met een klein groepje op donderdag.

Afgelopen zaterdag kwam een veel grotere ploeg vrijwilligers bijeen. Voor een monsterklus. Gelukkig maken vele handen licht werk. Sinds de start vorig jaar was er namelijk nogal wat troep verzameld achterop het terrein. Oude en kapotte spullen van de vorige gebruikers van het terrein, waaronder allerlei zeilen en netten, een paar ski's, een bureaustoel, een korfbalpaal, kasten en pallets, binnenbanden en wat al nog meer. Maar ook stenen en troepjes die uit de akkertjes omhoog kwamen bij het bewerken van de grond. Die troep hadden we allemaal verzameld op grofweg twee grote bergen. En zaterdag was het tijd om dat eens op te ruimen. Er was een grote container besteld en met veel kruiwagens, sterke handen en steekwagentjes verplaatsten we alles naar buiten het terrein. 
Een oud-ijzer-boer kwam al het metaal ophalen. Hout verzamelden we op een aparte stapel. En al het puin kon de container in. Na een ochtendje werken was de troep grotendeels weg. Opgeruimd staat netjes!

En nu er toch zoveel handen op het terrein aanwezig waren, maakten we gelijk van de gelegenheid gebruik om de wanden van het 'nieuwe' kasje tegen elkaar aan te zetten. Een tijdje geleden verhuisden we de zware delen met een speciaal vrachtwagentje naar de tuin. En in de tussentijd ben ik bezig geweest om de fundering daarvoor in orde te krijgen. Die was af en zodoende konden we de wanden met vereende krachten op de goede plek neerzetten. Weer een stapje verder om een mooie opkweekruimte neer te zetten voor de voorzaai van de bloemen.

Ik ben zo dankbaar voor alle hulp die er gegeven wordt bij ons project! Bijzonder toch?

--

De leestips

Volledig eens met deze auteur. We gebruiken ‘s nachts veel te veel onnodig licht. Heel veel lampen kunnen gewoon uit. Dat scheelt ook energieverbruik en dus in kosten.

Dit is de reden waarom ik bij De Groentemeester ook bloemen teel. In de hoop dat de mens weer wat bewuster wordt van ecologische grenzen. Wat bloemen betreft zijn we compleet verdwaald geraakt. Rozen in februari zijn NIET logisch.

Als je een positieve verandering wilt bewerkstelligen, is het handig als je weet hoe de zaken er voor staan. Daarmee is dit rapport een belangrijke stap om de situatie te verbeteren. Nu zijn de volgende stappen nodig.

Uiteindelijk is zo’n rapport ook één van de vele stappen die gezet moeten worden. Iedere stap is er één. Nu is het aan de Tweede Kamer om niet stil te gaan staan. 

Bij dit artikel bekruipt mij het gevoel dat het nogal onvolledig is. Want het lijkt vanuit klimaatoogpunt positief wat hier staat. Maar als ons totale energieverbruik niet naar beneden is gegaan, dan wordt het gas vervangen door iets anders. En als dat bijvoorbeeld hout of kolen zijn, dan houden we onszelf wel een beetje voor de gek. Op basis van de informatie uit dit artikel kun je er niets over zeggen. Jammer.

Velts visie op een publicatie in Nature over de CO2-afdruk van stadslandbouwinitiatieven. Een groot deel van die afdruk zit hem in de infrastructuur van die tuinen. Verhoogde bedden met randen. Heel veel kleine schuurtjes. Dat soort dingen. Ik vraag me af of dat voor professionele kleinschalige tuinen ook geldt. Ik denk het niet.

Hopelijk hebben deze klimaatzaken het effect dat bedrijven en overheden hun rol in het tegengaan van de klimaatverandering veel serieuzer gaan nemen.

Als we nou eens heel goed gingen luisteren naar wat wetenschappers als deze ons te vertellen hebben? Hoe zouden we dan moeten handelen?

--

De kijktip

Het interessante aan deze video is misschien wel vooral de reacties die kijkers hebben toegevoegd. (Je moet daarvoor wel even naar Youtube gaan.) Ik lees daar veel reacties van small farmers die op hun stukje van de wereld ook ernstige vormen van klimaatverandering beginnen waar te nemen. Heel, heel zorgelijk is dat.
En tegelijk hoopgevend om te zien dat er zoveel druppels op een gloeiende plaat bezig zijn om de plaat te helpen afkoelen. Doe je mee?

zondag 11 februari 2024

Over handzaaimachine, natuur, pesticiden, landbouwtransitie, opwarming, fossiel en biodiversiteit

Langzamerhand komt er weer steeds meer activiteit op het terrein van De Groentemeester. Vorige week hebben we met een aantal vrijwilligers nog een berg blad weggewerkt. De bessen en planten in de bosrand zijn nu ook voorzien van een mooie mulchlaag.
En de palmkoolplanten die er nog stonden van vorig seizoen zijn deze week ook opgeruimd. 
Verder zaaiden we ruim 800 tuinbonen voor in potjes in de kas. Als ze opkomen, zal ik hier een fotootje delen. De eerste stappen in het nieuwe seizoen zijn dus gezet.

Deze week werd de nieuwe handzaaimachine bezorgd. Voor de kenners: het is een Thilot. Hij ziet er uit als een apparaat uit vervlogen tijden, maar deze machines worden dus gewoon nog geproduceerd. Deze komt nieuw uit de fabriek. En de leverancier vertelde dat ze er ieder jaar nog zo'n 25 verkopen. Hoezo, vervlogen tijden...?

Vorig jaar gebruikte ik ook al zo'n machine in de zelfoogsttuin. Maar die had ik geleend van mijn oud-stagebieder Bas. Vorig jaar zat hij even zonder tuin en daardoor kon ik zijn machine gebruiken. Dit jaar moest ik zorgen dat ik er zelf een had, want hij start dit seizoen met een tuin op een nieuwe plek.

De zaaimachine gaan we gebruiken om er onder andere bieten, wortelen, rucola, raapstelen en groenbemesters mee te zaaien. Alles netjes op rijen en met een snelheid waarop het met de hand in ieder geval niet lukt.

Over de tuin van Bas gesproken, trouwens. Hij start vlakbij Zoetermeer. Mocht je daar in de buurt wonen, ga dan eens kijken op zijn website: www.hazelland10.nl. Op 30 maart houdt hij open dag. En hij heeft nog plek voor oogstgenoten op zijn tuin. Grijp je kans, zou ik zeggen!

--

De leestips

Dit geldt niet alleen voor voedselbossen, denk ik. Ook kleinschalige csa’s zijn zo’n niche. Haar tweede kanttekening onderschrijf ik volledig.

Altijd handig zo’n overzicht. Al zijn niet alle genoemde soorten overal even invasief. Japanse rimpelroos is dat bijvoorbeeld wel in de duinen, maar niet in een bosachtig gebied op kleigrond.

Deze voorlichting is helaas nodig.

Leuk, dat is hier in de buurt. Wat ik mis in dit artikel is waarom de gemeente dit wilde weten.

Ik begrijp te weinig van politiek om deze zet op waarde te schatten. Wat voor mij wel duidelijk is, is dat het een goed idee is om het pesticidengebruik flink te verminderen. Mij maakt het niet uit of dat via een wet van de Europese Unie gaat of dat boeren dat initiatief zelf nemen. Nu de wet is teruggetrokken, moeten de boeren er zelf maar mee aan de slag. En er is een grote groep boeren die dat gelukkig ook snapt. Doorgaan met het huidige pesticidengebruik is sowieso -zeker op termijn- een doodlopende weg.

Voor wie de eerste stappen zet op moestuingebied. 

Hoe dan ook is het klip en klaar dat doorgaan op de huidige weg ook niet mogelijk is. De ecologische grenzen kun je niet opschuiven. Een deel van het probleem zit hem in ‘de markt’. Er wordt gezegd dat de markt de boeren dwingt tot het goedkoop produceren van voedsel. Maar die markt is nou net ‘een ding’ dat door mensen verzonnen is. En dat betekent dat we dat ‘ding’ ook kunnen verbouwen tot iets dat wel binnen de ecologische grenzen zijn werk doet. Ik ben geen econoom, maar ik denk wel dat de belangrijkste inspanningen daar gedaan moeten worden.

Het is toch logisch dat je door gaat met werken als je gewoon plezier hebt in je werk?

Don’t look up. Ken je die film? Volgens mij zitten we er midden in.

Gelukkig zijn we niet alleen afhankelijk van politieke krachten om veranderingen een zetje te geven.

Toch leuk dat kleinschalige tuinbouw hier ook genoemd wordt als wenkend perspectief.

Grappig overzicht. Wat is er in de natuur toch veel bijzonders te vinden. Als je de moeite neemt om er naar te kijken, natuurlijk.

Oké, dat is te doen. Vlooienmiddeltjes alleen toedienen aan je hond of kat wanneer ze last hebben van vlooien. Niet (meer) preventief. Of kun je ook helemaal zonder als je de vlooien consequent uit de vacht zou kammen?

Don’t look up. Ik wou dat ik hier laconiek over kon zijn. Maar wat we hier zien gebeuren is de grootste bedreiging  die de mensheid treft. Ooit. En grote delen van de mensheid wuiven het weg alsof het een klein ongemak is dat vanzelf weer verdwijnt. Daar snap ik niets van.

Stof tot nadenken.

Bemoedigend. Pensioenfondsen zijn dan ook van nature organisaties die (ver) vooruit kijken. Dus ik zie dit echt wel als een positief signaal dat verandering in de goede richting gaande is.

Dit is dus ook een reden om uit een zelfoogsttuin te willen eten. Het is een biodivers productiesysteem voor gezond voedsel.

"We moeten klimaatverandering veel serieuzer nemen." Daar besluiten ze dit artikel mee. Maar... Hoe moet dat dan?

--

De kijktip

Het is geen vrolijke boodschap, maar de manier waarop zij hun stem laten horen, vind ik erg sympathiek. Bestaat zoiets ook in Nederland?