zondag 26 juni 2022

Over een venn-diagram, circulaire economie, energiebesparing, pesticiden, kleinschaligheid en onderwijs

Ja, daar zat ik dan ineens op een trekker. Ik was niet onderweg naar een boerenprotest in Stroe, maar mocht een akkertje frezen op mijn stageplek in Zoeterwoude.
Ik had nog niet eerder op deze vierwieltrekker gezeten. Eerder had ik op hier en op mijn vorige stage al wel met een tweewieltrekker mogen werken, maar dit was weer net even anders.

Leuk om dit nu ook te kunnen doen. En ik heb direct nog weer meer respect gekregen voor al die boeren die dit op veel grotere machines met enorm veel precisie kunnen. Uiteindelijk zal het wel net zo zijn als met fietsen, autorijden en zwemmen: oefening baart kunst.

Hieronder heb ik weer wat leestips verzameld. Doe er je voordeel mee.

--

Pleidooi voor een beleid dat niet probeert te meten en te monitoren wat je niet kunt meten. Lijkt wel een beetje op de fouten die in het onderwijs ook gemaakt worden met het in kaart brengen van de ontwikkeling van kinderen. Alleen hier gaat het over ontwikkeling van ecosystemen. Het zou mooi zijn als we een manier vinden om de dingen in samenhang met elkaar te onderzoeken, in plaats van iets opknippen in steeds kleinere stukjes om achter de waarheid te komen. Dat laatste werkt dus niet.

De circulaire economie kent zo zijn beperkingen. Deze cartoon is gebaseerd op het boek “The Impossibilities of the Circular Economy - Separating Aspirations from Reality”. In ieder geval moeten we af van het idee van oneindige groei.

Een ideetje dat niet in dit artikel genoemd wordt, en niet eens zo origineel is: zullen we eens wat straatverlichting uitzetten? We besparen energie en krijgen er (als we het serieus doen) een rijkere nacht voor terug. Mooi toch?
Particulier kun je al beginnen door je lampje bij de voordeur niet meer standaard aan te zetten.

Even verder gegoogeld op bovenstaand idee. En dat leverde dit artikel op. De wegenverlichting mag wég verlichting worden, wat mij betreft. De tijden zijn veranderd en de noodzaak voor straatverlichting berust nog op oude aannames.

Beetje simpele veronderstelling dat het onderwijs het wel even kan oplossen. Het onderwijs is zeker een speler, maar is er maar één van de vele in het krachtenveld. Laten we er alsjeblieft voor waken dat we dit niet ook op het bordje van het onderwijs er bij gooien. Tegelijkertijd: onderwijs legt wel de kiemen voor toekomstige generaties. En er moet behoorlijk wat veranderen. Dus als het onderwijs kan bijdragen: graag!

Het probleem is ook wel dat in het Westland een cultuur heerst die het (helaas nog steeds) logisch vindt dat er gif gebruikt wordt. Twee voorbeelden.
1.  Ik hield een tijdje het tuintje van mijn oma bij in Naaldwijk. Zij woonde in een wooncomplex waarvan de buitenruimte onderhouden werd door vrijwilligers van de naastgelegen kerk. Op een dag stond ik met één van die vrijwilligers te praten. Hij stond trots te vertellen dat het pleintje naast de tuin van mijn oma zo mooi ‘schoon’ was omdat ze daar de boel met gif dood spoten. Ik trok mijn wenkbrauw op. Hij zei: “Ik ben een Westlander, he. Eens een gifmenger, altijd een gifmenger.”  En de kerk profileerde zich als groene kerk…
2. Later kwam ik voor een schouw van een buitenruimte bij een fysiopraktijk in Vlaardingen. Of ik hun perkjes en parkeerplaats kon bijhouden met betrekking tot onkruid was één van de vragen. Ik vertelde dat ik dat dan dus wel mechanisch ging doen. Of met de hand. De mevrouw van de fysiopraktijk gaf mij te verstaan dat ze het niet erg zou vinden als ik met wat gif aan de slag zou gaan. Ze zei: “Ik kom immers uit het Westland.” Die praktijk is nooit klant van me geworden.

Mooie visualisaties van een noodlottige ontwikkeling. Hoe kunnen we dit keren? Misschien helpt de aansporing uit de kijktip hieronder.

Vorig jaar liep ik stage bij Het Middenland. Dat was een csa die een stukje land pachtte van een biologische melkveehouder. In plaats van een weiland(je) met koeien verscheen hier groenteteelt. Mooie diversificatie zou je denken. Meer biodiversiteit, en ook voor de boer zou er een aanvullende inkomstenbron zijn. Dat maakt het mede mogelijk om het met minder koeien te doen.  Dit is wat je meer zou willen zien, zou je zeggen. Maar helaas, in de gemeenteraad gingen (vooral) de lokale progressieve partij en de VVD ervoor liggen. Want het voldeed niet aan het bestemmingsplan. En zo worden zulke initiatieven dan de nek omgedraaid. Helaas dus, want het laat zien dat er best alternatieve wegen te bewandelen zijn. In dit geval ontbrak het gewoon aan politieke wil.

Als je een markt bekijkt als een ecosysteem, dan zou je kunnen concluderen, dat het schort aan diversiteit. Er is een handjevol spelers dat domineert en bepaalt. Dat is niet alleen aan de hand op de wereldmarkt voor graan. Je wil het misschien niet horen, maar dat geldt ook voor onze nieuwsvoorziening, de toeleveranciers van leermiddelen in het onderwijs, de infrastructuur van internet en communicatie, de veredeling van zaden, de supermarkten, de verkoop van boeken, enzovoort. Onze systemen gaan stuk omdat ze gedomineerd worden door grote reuzen die geen oog hoeven te hebben voor het kleine, menselijke niveau. Er wordt gestuurd naar eenvormigheid en afhankelijkheid onder het mom van efficiëntie. En daardoor verdwijnt de diversiteit en de veerkracht uit de systemen.

--

De kijktip van deze week

Waar ben je goed in? Wat moet er gebeuren? En wat vind je leuk?
Vind dat plekje en vervul je rol. En als we dat dan allemaal doen met als focus klimaatverandering te helpen voorkomen, dan lukt het wellicht ook nog. Een verhaal van: de dingen doen die je kunt doen. Hoopvol.

Heb jij je plekje al gevonden?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten