Nieuwe uitdaging voor volgend seizoen

Dit was vorig jaar mijn levering in week 13.
Dat zullen we nu anders moeten organiseren.

Velen zullen het bericht wel ergens hebben zien voorbij komen. Plantenkwekerij Jongerius heeft per 31 oktober 2025 alle activiteiten gestaakt. Dit bedrijf voorzag zo'n 700 tuinderijen van biologisch plantgoed. En onder die tuinderijen waren veel kleinschalige initiatieven. Zoals zelfoogsttuin De Groentemeester ook is.

Dit maakt het komende seizoen weer helemaal anders ten opzichte van de voorgaande seizoenen. Want er is niet zomaar een makkelijke oplossing voor het gat dat Jongerius ogenschijnlijk lijkt te gaan achterlaten. Wat wel bijzonder is, is dat het bedrijf helemaal niet aangeeft wat de reden is waarom de activiteiten gestaakt zijn. De medewerker van wie we het nieuws kregen op de 31e, schreef wel dat Jongerius gewoon een gezond bedrijf was. En dat de orders voor 2026 ook al goed gevuld waren. Dat maakt de speculatie dat het om een gewoon faillissement gaat in mijn ogen niet waarschijnlijk. Er is tot op heden ook nog geen faillissement aangevraagd. Maar duidelijkheid erover ontbreekt in alle toonaarden. En het is al helemaal gissen naar de werkelijke reden van het staken van de activiteiten.

Qua timing is dit overigens het beste moment in het jaar. Voor de meeste telers is het seizoen zo'n beetje net afgelopen. En je hebt nu dus de meeste tijd om je voor te bereiden op de situatie dat er geen (of veel minder) plantgoed geleverd kan worden. Dat is een uitdaging, maar ik zie dat niet somber in.

Bij De Groentemeester gaan we in eerste instantie maar eens werken aan een oplossing voor het worstcase-scenario. Dat betekent dat we er van uitgaan dat we helemaal geen plantgoed kunnen krijgen. En dat betekent dat we veel meer zelf moeten gaan opkweken. Veel deden we al zelf. Vruchtgewassen, snijbiet, NZ-spinazie en alle bloemen, bijvoorbeeld. En veel groenten zaaiden we gewoon direct in het veld, zoals wortelen, bieten, alle bonen, rucola, radijs en raapstelen. Verder hebben we ook best wel wat pootgoed zoals dat van aardappelen en uien. Ook die teelten lopen volgend jaar gewoon zoals altijd. Maar voor de kolen, de slaplantjes en gewassen zoals knolselderij en prei moet er een oplossing gevonden worden. En daarvoor gaan we eerst maar eens kijken of eigen opkweek van deze gewassen haalbaar is. Daar zijn in ons geval ook investeringen voor nodig in de mogelijkheden voor eigen opkweek. Meer zaaitrays, een perspottenpers, kweekbakken en mogelijkheden voor (enigszins) verwarmde opkweek. Daar werken we nu aan. Ruimte gaat de grootste uitdaging worden, zoals het er nu uit ziet. Maar: schouders eronder en kijken hoever we komen!

Tegelijk zijn we ook aan het kijken hoe we toch zoveel mogelijk plantgoed kunnen laten leveren. In Nederland zijn er twee biologische preileveranciers. Die zitten beiden in Noord-Limburg. In het Westland zit een kwekerij die vooral kruiden en zoete aardappels doet. En in Duitsland bestaat een plantenkwekerij zoals Jongerius: Wunderlich. En in België is er De Koster. Zij kunnen mogelijk iets betekenen om de Nederlandse markt van biologisch plantgoed te voorzien. Voor deze kwekerijen zijn de kleinschalige tuinderijen minder interessant dan de grotere biologische kwekers. En daarom zijn we regionaal aan het kijken waar we bestellingen kunnen clusteren, zodat we samen een wat 'grotere klant' worden.

Ik heb goed contact met een flink aantal kleinschalige tuinderijen in Zuid-Holland. En we trekken momenteel gezamenlijk op om te kijken hoe we onze vraag naar plantgoed kunnen bundelen. Op die manier hopen we dat we interessant genoeg blijven voor de plantenkwekers die overblijven.

Kortom het wordt een uitdagend seizoen. Maar ergens vind ik dat ook wel weer leuk. Gedwongen door de omstandigheden vinden er nu veranderingen plaats die best wel eens positief kunnen uitpakken. 

En daarbij: misschien maakt Jongerius wel een soort doorstart en blijkt het probleem uiteindelijk minder groot dan het nu lijkt. Hoe dan ook: de tijd zal het leren.

En wij? Wij leren mee.

Viral op Instagram @DeGroentemeester

Het derde seizoen bij Zelfoogsttuin De Groentemeester loopt alweer (bijna) op zijn einde. Nog ongeveer drie weken oogsten en dan zit het er weer op. We kunnen terugkijken op een mooi seizoen waarin voor het eerst 100 oogstgenoten meededen. (En inmiddels begint de wachtlijst voor volgend jaar zich ook goed te vullen.)

Zo rond de 10e van de 10e maand beginnen we altijd alweer met de eerste aanplant voor het volgende seizoen. Dan gaat de knoflook namelijk de grond in. Deze keer gebeurde dat op 9 oktober. Lekker op schema. Als we gaan planten, dan wil ik dat altijd strak op lijnen doen. Dat maakt het straks makkelijker om het onkruidvrij te houden. En het ziet er ook gewoon mooier uit. 

Om die lijnen te trekken heb ik van mijn oude stageadres een idee voor een gereedschapje geleend: de lijnentrekker. Naar hun voorbeeld heb ik er bij het starten van de tuinderij zelf één geknutseld. En het gebruiken daarvan hebben we op 9 oktober jl. voor het eerst op film gezet. Eén van de vrijwilligers nam een mooi shot terwijl ik de strakke lijnen in het net gefreesde bed trok. Op 10 oktober zette ik dat online op Instagram. En wat schetste mijn verbazing: het bleek populaire content. Op het moment van schrijven is die post al meer dan 347.000 keer bekeken. En mijn volgers aantal is gestegen van 360 volgers naar ruim 2300. Door één post.

Het viral gaan van zo'n post is een leuk proces om te volgen. Ten eerste omdat het leuk is dat mensen van over de hele wereld het filmpje blijkbaar kunnen waarderen. Ten tweede omdat er dus eigenlijk niet zoveel nodig is om een groter bereik te krijgen. Je post hoeft alleen maar in een bepaalde groep geliked en gedeeld te worden en dan ontstaat er een soort sneeuwbaleffect. Het laat ook mooi zien hoe verbonden de wereld momenteel is. Want er zijn dus accounts uit allerlei landen en werelddelen die comments geven en de boel doorsturen naar anderen: uit Nederland, maar ook Japan, Afrika, Amerika, Frankrijk en Italië zijn ruimschoots vertegenwoordigd. En waar je er in het begin dus nog van opkijkt dat je van 300 naar 2000 weergaven gaat, kijk ik er inmiddels niet meer van op dat het binnen een dag weer 10 of 20 duizend keer vaker bekeken is. Je went heel snel aan die grotere getallen. Grappig.

Veel accounts die mij zijn gaan volgen zijn accounts die ook bij kleinschalige landbouwinitiatieven horen. En dat is op zichzelf ook heel fijn om te zien. Dat we met zoveel zijn. Over de hele wereld.

Het filmpje is trouwens hier te bekijken.