Didactische ict-bekwaamheid: doen en denken

In februari verscheen er op de site van Kennisnet een rapportage van een onderzoek naar de didactische ict-bekwaamheid van leraren. Dat onderzoek werd uitgevoerd door een groep onderzoekers van de Universiteit Twente, de Universiteit Gent en ITS. Pas deze week had ik gelegenheid om het eens (enigszins vluchtig) door te lezen.

In dat onderzoek (pdf) werden drie vragen gesteld:
1. Hoe kunnen de aangeleverde voorbeelden worden getypeerd in termen van effectief onderwijs met ICT?
2. Hoe kan de professionele redenering van docenten die aan bepaald ICT-gebruik ten grondslag ligt worden getypeerd?
3. Wat zijn valide en betrouwbare indicatoren voor een instrument dat de didactische ICT-bekwaamheid van docenten kan vaststellen?

Vooral naar het antwoord op die laatste onderzoeksvraag ben ik benieuwd. Want hoe kun je bepalen of iemands didactische ICT-bekwaamheid voldoet?
In het conceptueel kader van het onderzoek wordt de didactische ICT-bekwaamheid onderverdeeld in een handelingscomponent (het didactisch handelen) en een reflectiecomponent (het vermogen tot professioneel redeneren). Grofweg gaat het erom dat je iets met ICT dóet, en dat je erover nadenkt. Die twee dingen samen bepalen dan je didactische ICT-bekwaamheid.
Bij beide componenten formuleren de onderzoekers (ietwat voorzichtig naar mijn mening) een aantal indicatoren.

Handelingscomponent:
1. De functie van de ICT-toepassing.
2. De inzet van ICT om het realiseren van onderwijseigenschappen te ondersteunen.
3. De fit tussen de ICT-toepassing en de didactiek en/of vakinhoud.

Reflectiecomponent:
1. De rijkheid van het redeneren.
2. De samenhang tussen de ICT-toepassing en de didactiek en/of inhoud.

Het blijft wat mij betreft allemaal nog een beetje schimmig. Nader onderzoek naar deze indicatoren wordt dan ook voorgesteld. Er wordt bij de aanbevelingen geopperd om een soort interactieve module te ontwikkelen om de didactische ICT-bekwaamheid van docenten te kunnen vaststellen. Deze module zou in de toekomst dan gebruikt kunnen worden door ICT-coördinatoren en opleidingsdocenten om (aanstaande) leraren verder te professionaliseren.

Wat ik nu onthoud van dit onderzoek is dat leraren die hun ICT-bekwaamheid (verder) willen ontwikkelen er goed aan doen om hét gewoon te (gaan) doen. En er dan (liefst samen met anderen) over na te denken waarom ze het zo doen. De rijkheid van het redeneren, daar wil ik ze dan best bij helpen.