Vooruitzien

Bron

Afgelopen week kwam ik via-via bij een youtubefilmpje terecht waarin Maurice de Hond werd geïnterviewd door Sonja Barend. Dat interview was opgenomen in 1995 en Maurice de Hond (een jongere versie dus) schetste de mogelijkheden die de internetrevolutie ons kon brengen. Twitter, Facebook en andere sociale media waren nog compleet buiten beeld. Toch was het treffend wat hij met een vooruitziende blik leek te kunnen zien.

Maar bekijk het interview hieronder vooral zelf. (Of via deze link.)



Inmiddels is hij samen met een aantal anderen een initiatief gestart dat op zijn minst de moeite waard van het volgen is: Onderwijs voor een nieuwe tijd, oftewel: O4NT. Hij ziet nu in dezelfde glazen bol dat het onderwijs aan de beurt komt om een transitie mee te maken. Hij voorspelt (of propageert?) nu het gebruik van tablets op veel grotere schaal. En hij is niet de enige.

Ook op Frankwatching kwam ik laatst een artikel tegen dat hetzelfde geluid laat horen in 'Digitale disruptie: waarom ook jouw branche er niet aan ontkomt'. De schrijver stelt daarin dat eigenlijk iedere branche uiteindelijk ontwricht wordt door de beschikbaarheid van internet. Processen gaan anders verlopen. Het aardige aan dat artikel is dat er gesproken wordt over twee perspectieven van waaruit je die ontwrichting kunt bekijken.
1. de grootte van de impact (de knal)
2. de dreiging van de verandering (de lengte van het lontje)

Dat maakt dat iedere branche in een soort matrix met vier kwadranten gepositioneerd kan worden.
'Het onderwijs' zou volgens deze kijk belanden in het kwadrant 'lange lont, grote knal'. Dat betekent dat de daadwerkelijke verandering nog wel even op zich laat wachten, maar dat de uiteindelijke impact vrij groot zal zijn.
Het voordeel dat ik hierin zie, is dat je dus langer de tijd hebt om je op die verandering voor te bereiden. Ik denk dat scholen die dat ook daadwerkelijk doen in het voordeel zijn op het moment dat 'de knal' plaatsvindt.

Bij het voorbereiden is het overigens wel moeilijk dat de mogelijkheden waarover je in de toekomst beschikt, soms niet goed te duiden zijn. Zo had ik laatst een gesprek over het mogelijke gebruik van tablets in een specifieke jaargroep, groep 8 in dit geval. We kwamen uiteraard ook te spreken over de mogelijkheden die het werken met tablets biedt. Maar vaak komen de echte bruikbare zaken pas bovendrijven op het moment dat je ermee aan de slag gaat. En zolang je er niet mee aan de slag gaat, ga je ook nooit beschikken over de juiste referentiekaders. Op menig school wordt nu overigens gebouwd aan de juiste referentiekaders. En ergens daarna zal de 'knal' plaatsvinden.

Illustratief in dit verband is het volgende filmpje over het gebruik van mobiele telefoons in 1999. De geïnterviewden (op straat) geven vooral blijk van een weinig vooruitziende blik. En wees eerlijk, hoe hadden ze kunnen weten welke vlucht mobiele telefoons zouden nemen? De meeste mensen hadden daarvoor niet de juiste referentiekaders.



Wat toen ondenkbaar was, is nu realiteit. Grappig om te bedenken waar we over 10 tot 12 jaar kunnen staan. Wie doet een poging?


Meer lezen
Kunstmatige intelligentie een gevaar?
Toekomstig onderwijs in beeld via Envisioning Tech
Kritisch over 21st century skills, mag dat?