vrijdag 27 januari 2012

Woordenschat 2.0

In het Tijdschrift Taal, voor opleiders en onderwijsadviseurs (nr. 4 van 2011) schrijft Tjalling Brouwer een artikel met de titel woordenschat 2.0.

"Expliciet woordenschatonderwijs maakt anno 2011 deel uit van het aanbod in elke recente taalmethode. Ook in methouden voor de zaakvakken, technisch en begrijpend lezen is er aandacht voor woordenschat. In dit artikel wordt stilgestaan bij de ontwikkeling in het dneken over woordenschatonderwijs en bij de huidige stand van zaken. Op grond hiervan worden aanzetten gegeven voor de mogelijke inrichting van woordenschatonderwijs voor de (nabije) toekomst."

Volgens het stuk is er een aantal dingen aan te merken op het huidige woordenschatonderwijs:
1. De woorden uit de (taal)methodes zijn vaak ongeschikt voor woordenschatuitbreiding.
2. Er ligt te veel accent op de brede woordenschat en te weinig op de diepe woordenschatkennis.
3. Er wordt te veel vanuit gegaan dat 'moeilijke' woorden voor alle kinderen moeilijk zijn.
4. De contexten in de taalmethodes zijn te mager.
5. De doelwoorden uit de methodes zijn te veel doel op zich.
6. Woordenschatonderwijs speelt een rol bij alle vakken, niet alleen bij taal.
7. De citotoets voor woordenschat is een steekproef.
Uiteraard worden deze zaken uitgelegd. Daarvoor moet je het artikel (blz 14) maar lezen.

Er zijn ook kansen voor een verbeteringsslag:
1. Betere selectie van woorden.
2. Thematische gehalte van taalmethodes versterken.
3. Meer samenhang tussen leerlijnen van methodes.
4. Leerlingen meer betrekken bij woordenschatonderwijs.
5. Woordenschatonderwijs meer afstemmen op individuen.

En ook ICT kan hier een rol bij (gaan) spelen:
- Werken met woordwiki's
- Monitoren van de groei van woordenschat door portfolio's en persoonlijke digitale woordenboeken.

Ik herken de gemaakte aanmerkingen wel. En de verbeteringen klinken ook logisch. Waar veel leraren tegenaan lopen is de tijd die het kost om (goed) woordenschatonderwijs op individueel niveau aan te bieden. ICT zou hier mijn inziens wel een rol kunnen spelen. Maar dan zou je een systeem moeten hebben waarop kinderen (met hun eigen woordenschat) communiceren en dat systeem zou dan adaptief woorden moeten kunnen aanbieden.
Concreet denk ik dan een soort socialmedia-platform dat aanbevelingen doet in de vorm van nieuwe woordenschat. (Je gebruikte net de woorden 'kaas' en 'pizza'; ken je het woord 'mozarella' ook?)
Misschien kunnen platformen zoals Maxclass en Squla daar eens over nadenken.

Meer lezen
Handige dienst: tijdschriftenattendering
Gespot: literatuurlijst Sociale Media in het onderwijs
Je knut bteer lzeen dan je dknet

Zie ook mijn andere profielen Of abonneer via Email Rss

Geen opmerkingen:

Een reactie posten