woensdag 9 oktober 2013

Activerende werkvorm van Van der Schee #inhmli

In het kader van de Master Leren en Innoveren kregen we een tijdje geleden les van Prof. dr. Joop van der Schee (Vrije Universiteit, Amsterdam). Hij vertelde over een werkvorm die ervoor zorgt dat lerenden over de stof moeten nadenken. Die werkvorm heet: Odd one out.
Je krijgt als opgave een rijtje van vier woorden. En de opdracht is om te formuleren welke er niet bij hoort. Een voorbeeld dat hij gaf, was het volgende rijtje:

- Berlijn
- Portugal
- Madrid
- Lima

De grap is dat je van ieder van bovenstaande woorden een redenatie kunt volgen op basis waarvan dat woord er niet bijhoort. Er is dus niet één goed antwoord, maar vele goede antwoorden. En dat is nou precies de crux. Je laat dit rijtje eerst in tweetallen bespreken, en al gauw komen de lerenden erachter dat er meer mogelijkheden zijn. Het gaat uiteindelijk niet om het antwoord, maar om het feit dat de lerenden met de stof aan de slag gaan.
Ik wist bijvoorbeeld niet waar Lima precies lag. Ik dacht te weten ergens in Zuid-Amerika, maar om de redenatie sluitend te krijgen, moest ik dat wel eerst opzoeken. En daarmee heb ik dus wat geleerd.

Een ander voorbeeld:
- neerslag
- duinen
- waterkrachtcentrale
- reliëf
Wat hoort er niet bij?

Het mooie van deze werkvorm vind ik dat hij op ieder niveau en voor ieder vakgebied is in te zetten. Je hebt er alleen een leraar voor nodig die thuis is in de stof en thuis is in de interesse of het niveau van de lerenden. Want de kwaliteit van de rijtjes doet er uiteraard wel toe.


Bijgaand zie je overigens een plaatje dat Claire Boonstra gebruikte in een presentatie waarin ze een citotoets bekritiseert. Het plaatje is een opgave uit zo'n toets waarbij cito er van uit gaat, dat er maar één antwoord goed is. Ai...

(bron  plaatje)


2 opmerkingen:

  1. Een paar aanvullingen:

    Deze werkvorm, en nog heel veel andere, behandelt Joop van der Schee in zijn boeken 'Leren denken met aardrijkskunde' http://www.lerendenkenmetaardrijkskunde.nl/boek_1/

    Joop van der Schee is sinds 1 oktober verbonden aan de Universiteit van Utrecht, in de functie hoogleraar ‘Geografie voor Educatie en Communicatie’:
    http://www.uu.nl/faculty/geosciences/NL/Organisatie/medewerkers/actueel/nieuws/Pages/joop-van-der-schee-nieuwe-hoogleraar.aspx

    Je verhaal sluit heel goed aan bij mijn edcampNL-presentatie over formuleren van toetsvragen. Je ziet dat zelfs professionals er moeite mee hebben. In dit verband haal ik ook graag een voorbeeld uit de edcampNL-presentatie over hoogbegaafdheid aan.
    ====
    De trein vertrekt om 16:05. Je doet er 30 minuten over om naar het station te lopen. Hoe laat moet je van huis gaan?
    ====
    Op het eerste gezicht een duidelijke opdracht met als antwoord 15:35 uur. Maar een slim kind gaat er over nadenken:
    * ik neem wat extra tijd, want ik wil niet aankomen op het moment dat de trein vertrekt. Liever iets eerder.
    * als de brug openstaat kom ik te laat.
    Etc.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Albert,

    Bedankt voor je aanvullingen. Dat maakt de blogpost zeker wat completer.

    Ik heb jouw presentatie over toetsvragen met veel interesse gevolgd tijdens de edcamp. Jammer dat er niet grnoeg tijd was om hem helemaal af te maken. Gelukkig konden we de presentatie online terugvinden op Slideshare. :-)

    BeantwoordenVerwijderen